Als je partner vreemd is gegaan is het vaak heel moeilijk om weer vertrouwen te krijgen, in je partner, in jezelf en in de relatie. De grote angst van veel stellen, die met vreemdgaan geconfronteerd zijn, is dan ook dat het in de toekomst opnieuw zal gebeuren.

Elke relatie kent verraad

De kern van verraad is dat één van beide partners een keuze maakt, waarbij hij of zij geen of onvoldoende rekening heeft gehouden met de ander. Hij/zij zet het eigen belang voor dat van de partner en daarmee vaak ook vóór dat van de relatie. Het is niet vreemd dat dit vaak voorkomt: belangen van twee mensen kunnen niet altijd gelijk zijn. Er komt altijd een moment dat de belangen strijdig met elkaar zijn en dat één van beiden voor zichzelf kiest.

Hoe pijnlijk ook: vormen van verraad komen  daarom in elke relatie voor.  Of anders gezegd: elke relatie draagt per definitie de kiem van verraad in zich.

Trouw aan jezelf

Soms ”moet” een mens namelijk de trouw aan zichzelf boven de trouw aan de partner stellen. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn, wanneer je je integriteit dreigt te verliezen of waarin je  letterlijk of figuurlijk ”dood” gaat of je kans op geluk langdurig en aanzienlijk verkleint. Het meest pijnlijke is als de partner daar niet in gekend wordt en dus geen gelegenheid heeft gekregen om invloed op die keus uit te oefenen.

In extreme voorbeelden is de noodzaak om voor jezelf te kiezen snel duidelijk: als je partner wil dat je meedoet aan een inbraak, dan is het heel verstandig als je trouw blijft aan jezelf en je eigen waarden en normen en dat weigert. Ook al ervaart je partner dat misschien als ontrouw aan hem/haar. Dat kan heel moeilijk zijn en vraagt een stevig waarden- en normenbesef, plus het vermogen om waar nodig bij jezelf te blijven. (Loverboys maken van deze zwakheid misbruik: ze gaan een relatie aan om daarmee druk uit te kunnen oefenen. Het ”vriendinnetje” doet mee omdat ze hem en de relatie niet kwijt wil).

Er zijn ook veel situaties, waarin dat ingewikkelder ligt. Stel dat je partner met vrienden op wintersport wil en jij vindt het niet leuk om alleen thuis te blijven.  Wil je dan dat je partner voor jou kiest en daarmee zichzelf iets leuks ontzegt? Of wil je niet dat hij/zij zich voor jou ”opoffert” en gun je hem/haar die leuke vakantie?

Er zijn echter ook situaties waarin mensen verbijsterd zijn over het feit, dat hun partner  tot zo’n keus voor zichzelf, ten koste van de ander, in staat is. Vreemdgaan is zo’n keuze, waar de verraden partner meestal maar moeilijk begrip voor op kan brengen.

Vertrouwen

Zoals ik al elders in een blog heb geschreven ( Bewust verraad (2) is het erg belangrijk om te onderzoeken hoe iemand er toe gekomen is om voor zichzelf te kiezen en geen of onvoldoende rekening te houden met de ander. Ben je het als verrader achteraf zelf nog met je keuze eens of ben je geschrokken van je impulsiviteit en van dit kiezen voor jezelf? Kun je als verradene begrip opbrengen, je partner kennende, ook al zou je zelf een andere keus gemaakt hebben?

Als partners hier samen over kunnen praten, komt er een proces op gang, waardoor langzamerhand het vertrouwen zich weer kan herstellen. Partners leren elkaar door dit hele proces beter kennen en  leren elkaars intenties opnieuw te vertrouwen.

Test naar kans op herhaling

Veel stellen vragen zich echter af of het zin heeft om zo’n proces met elkaar aan te gaan. Ze zouden het liefst een soort garantie vooraf willen, dat ze niet voor niets gaan investeren in de relatie. Dat ze erop kunnen vertrouwen dat het vreemdgaan zich niet herhaalt.

Ongetwijfeld zijn er geen waterdichte garanties vooraf te geven. Er bestaat echter wel een test van Gottman, die een inschatting maakt van de kans op herhaling van ontrouw.

John Gottman is een Amerikaanse relatietherapeut die al 40 jaar lang uitgebreid wetenschappelijk onderzoek doet naar relaties. Hij heeft een oefening en een test ontwikkeld waarmee stellen het risico op herhaling van ontrouw in kunnen schatten. Bij die test onderzoekt hij of beide partners in voldoende mate bereid zijn om iets van de relatie te maken. Bij een te hoge negatieve score hoef je er volgens hem op dat moment geen energie meer in te steken.

Wij hebben die test vertaald en gaan ermee experimenteren om te kijken of deze test ook voor Nederlandse stellen werkt. 

 

 
______________________________________________________

Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen samen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site: https://www.mv-gestalttherapie.nl legt ze haar werkwijze uit. In haar blog (https://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742. Hier kun je je gratis abonneren op haar blog: abonneer op blog.