Deze post gaat over de dialoog na het verraad: de manier waarop je het beste met met elkaar gesprekken kunt voeren. Oók als je je verraden voelt.

In de vorige twee blogs heb ik het gehad over soorten verraad en over bewust verraad. Ik heb beschreven hoe het noodzakelijk is dat zowel de verrader als de partner zelf op onderzoek uitgaan om antwoord te krijgen op de vraag naar het waarom van het verraad. Na dit noodzakelijke zelfonderzoek komt nu dus de volgende stap: de dialoog na het verraad.

Dialoog na het verraad gaat om begrip

In de dialoog na het verraad gaat het erom dat beide partners om beurten aan elkaar vertellen wat ze ontdekt hebben in hun zelfonderzoek en elkaar daarin proberen te begrijpen. Waarbij het van groot belang  is je te realiseren dat begrijpen niet hetzelfde is als het met de ander eens zijn!

Voor begrip is het noodzakelijk dat je je in de ander verplaatst. Je probeert de situatie te zien vanuit zijn/haar beleving of ervaring. En vanuit zijn/haar referentiekader. Een referentiekader wordt gevormd door iemands levenservaring en visie, inclusief waarden en normen.

Laten we beginnen met een veel voorkomend:  je ontdekt dat je partner regelmatig tegen je gelogen heeft. Je spreekt hem hierop aan en vraagt hem waarom hij dat doet. Hij legt je uit dat hij de waarheid te kwetsend vond en dat hij jou daartegen wou beschermen. Hij is zo ook opgevoed: bij hem thuis vertelde je elkaar geen dingen die moeilijk waren. Je vertelde dan een leugen, om bestwil. Zijn uitleg verklaart zijn gedrag. Je kunt hem begrijpen. Zelfs al heb je daar zelf een heel andere mening over.

Je partner heeft recht op deze mening. Het is zelfs belangrijk dat je zijn mening respecteert. Er is namelijk geen wet die mensen leugens om bestwil verbiedt, tenzij ze onder ede verhoord worden.
Je hoeft het er echter niet mee eens te zijn. En het is alleen maar verhelderend als jij hem laat zien wat zijn gedrag met jou doet en hem vertelt wat jóuw mening over leugens om bestwil is.  Dan kunnen jullie vervolgens samen constateren dat jullie hierover van mening verschillen. En dat dit verschil in mening en beleving pijn en problemen oplevert in jullie relatie.

Dat is het doel van een dialoog na het verraad: dat je elkaar leert begrijpen. Dat je je in elkaars situatie verplaatst en je partner begrijpt vanuít zijn of haar beleving en denkwijze. Jij zou het in zo’n situatie anders gedaan hebben. Maar jij bént ook iemand anders. Dat verschil erkennen is vaak een van de moeilijkste dingen in de dialoog na het verraad.

Schaduwkanten

Vaak is dit een belangrijk gevolg van verraad: je krijgt opeens een ander beeld van je partner. Je had nooit verwacht dat jouw partner zou kunnen liegen. Of dat hij/zij zo voor zichzelf zou kunnen gaan en jouw belang uit het oog zou kunnen verliezen. Je partner valt van zijn voetstuk en je weet even niet meer of je nog wel kunt houden van iemand die jou zo verraden heeft. Je ziet opeens iets van zijn of haar ”schaduwkanten”. En dat kan erg pijnlijk zijn.

Het is goed je te realiseren dat iedere mens schaduwkanten heeft. Niemand is volmaakt. Iedereen maakt fouten. Dat maakt de pijn niet minder, maar misschien wel dragelijker. Fouten zijn er om van te leren. Maar je kunt pas leren van je fouten, als je ze onder ogen hebt gezien. Soms is het daarvoor nodig dat je de pijn van je ”slachtoffer” ziet. Het ruiterlijk toegeven dat je fout bent geweest en daar spijt van hebt, kan het slachtoffer dan erg helpen om dit te verwerken.

Het is belangrijk om hierover met elkaar in gesprek te gaan.  Een gesprek om elkaar te begrijpen, niet om je gelijk te halen. Een dialoog, geen discussie.

Het onderzoek samen voortzetten

Vaak is het verstandig om in de dialoog na het verraad het onderzoek samen nog voort te zetten.

Waarbij je allebei zo eerlijk mogelijk bent en tot doel hebt om echt te begrijpen wat er is gebeurd en hoe de ander daar in staat. Je moet daarvoor allebei bereid zijn om je kwetsbaar op te stellen. Zonder je te verdedigen, zonder een muur op te trekken. Je probeert serieus naar elkaar te luisteren. Je vraagt net zo lang door tot je de ander echt goed begrijpt en de ander zich gehoord voelt.

Als die leugen om bestwil tegen jou gebruikt is, kun je je partner bijvoorbeeld vragen of het er echt alleen maar om ging dat hij jou niet wou kwetsen. Of dat hij ook geen kleur durfde te bekennen over zijn eigen gedrag. Of bang was dat jij een negatiever beeld van hem zou krijgen.

En misschien vraagt je partner op een gegeven moment wel of het wel klopt dat jíj altijd eerlijk bent. En moet jij jezelf onderzoeken en je realiseren dat jij ook wel situaties kent waarin je voor een leugen om bestwil kiest.

Overigens is deze laatste lijn van vraagstelling een gevaarlijke. Voor je het weet verval je in ”jij-bakken”. Je gaat elkaar dan beschuldigen van hetgeen je zelf beschuldigt wordt. Dat is niet de bedoeling. Zo’n vraag is dan ook alleen verstandig als je echt samen aan het proberen bent om je zelf en elkaar beter te leren kennen.

Conflict is kans om elkaar beter te leren kennen

Als het gesprek verder gaat, komen jullie misschien nog wel achter andere dingen. Wellicht denkt je partner niet alleen anders over leugentjes om bestwil, maar heeft hij sowieso een andere visie op wat je als partner allemaal wel en niet met elkaar deelt. Of kom jij tot de conclusie dat hij gelijk had en dat jij nu eigenlijk zou willen dat je de waarheid níet geweten had.

Net als conflicten is elke vorm van verraad dan ook een mogelijkheid om elkaar beter te leren kennen.

Vervolgens is het uiteraard wel belangrijk om te bespreken hoe jullie voortaan in je relatie met deze nieuwe inzichten en eventuele verschillen van mening omgaan. En uiteraard is het belangrijk om dit gesprek in dialoog-vorm te voeren. En niet te laten uitlopen op een Discussie met je partner.

 

Lees ook: Verraad en vergeving; Zelfonderzoek na verraad ; Bewust verraad ; Dialoog na het verraad ; Rouwen na verraad ; Boosheid loslaten; Je partner vergeven na verraad

 

______________________________________________________
Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen samen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site: https://www.mv-gestalttherapie.nl legt ze haar werkwijze uit. In haar blog (https://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742. Hier kun je je gratis abonneren op haar blog: abonneer op blog.