“Als ik een hele muur prachtig verf en er zit één spettertje op de grond, wat denk je dat ze dan als eerste zegt?”
Het zal duidelijk zijn: hier was een man aan het woord. Verontwaardigd over de eeuwige kritiek van zijn vrouw. Die vrouw reageerde ook verontwaardigd:”Eén spettertje? Jij maakt je eigen fouten altijd kleiner dan ze zijn! Als je ze nou eens gewoon zélf toegeeft, dan hoef ik ze je niet onder de neus te wrijven.”
Het hele drama tussen man en vrouw in een notedop. Of althans een groot deel ervan. Mannen ”kunnen slecht tegen kritiek” en westerse, hedendaagse vrouwen hebben de neiging altijd eerst het onvolmaakte benoemen… tenminste, als de verliefdheid over is. En dat levert vele, vele ruzies op en uiteindelijk enorme verwijderingen.
Vrouwen en kritiek
Zo ongeveer sinds vrouwen stemrecht hebben – ik doe maar een gok: in ieder geval sinds ze positie in durven te nemen – zeggen ze gewoon wat hen opvalt en helaas is dat inderdaad vaak in eerste instantie het onvolmaakte. Alsof het positieve pas kan bestaan, als het negatieve eerst erkend is.
Vrouwen weten al lang dat ze niet volmaakt zijn. Dat is hen in de loop van de eeuwen door diezelfde mannen wel onder de neus gewreven. Dat inzicht in hun onvolmaaktheid maakt hen kritisch op zichzelf. Soms zelfs op het perfectionistische af. En dat maakt hen ook kritisch op anderen.
En als ik dat bij mezelf naga: zodra ik me minder goed voel, heb ik meer de neiging overal wat van te vinden. Als ik gestrest ben, heb ik van allerlei zaken meer last. Als ik daarentegen lekker in mijn vel zit, laat ik meer dingen gaan. Ik vind er dan wel wat van, maar hoef er niet iets van te zeggen. Navraag bij andere vrouwen leerde dat dit voor iedereen zo werkt.
Dus: vrouwen storen zich aan meer dingen, naarmate ze meer gestrest zijn. En als ze zich meer storen, geven ze meer kritiek.
Mannen en kritiek
Weten mannen dan niet van zichzelf dat ze onvolmaakt zijn? Willen ze alleen maar het positieve van zichzelf zien? Relativeren ze inderdaad voortdurend hun eigen tekortkomingen? Of zijn dat alleen maar stereotyperingen? (Maar ja, die ontstaan niet voor niets…)
Ik hoor mannen vaak zeggen dat ze maar al te goed weten, wat ze fout doen, maar dat ze daar niet steeds mee geconfronteerd willen worden. Als man is het nog steeds onvoldoende gebruikelijk om je kwetsbaar op te stellen. Je moet je van je sterke kant laten zien. Openlijk geconfronteerd worden met een tekortkoming is nog vaak een blamage.
Bovendien: mannen ergeren zichzélf al enorm aan dat spatje, dus waarom moet dat nog een keer hardop gezegd worden? Waarom moeten vrouwen dat er altijd in wrijven? Waarom zo negatief?
Waarom zoveel kritiek?
Tja, waarom eigenlijk? Omdat vrouwen niet zo hard geloven dat mannen hun eigen fouten inzien? Omdat ze niet zo’n hoge pet ophebben van hun zelfreflectie? (Laatst gehoord: testosteron blokkeert dat gedeelte in de hersenen waar zelfreflectie plaatsvindt…)
Inderdaad hoor ik vrouwen vaak zeggen, dat ze bang zijn dat de man zijn fouten niet uit zichzelf zal herstellen, als zij daar hun mond over houden. Bang dat de man dan zal denken: ”O, zie je wel, het valt wel mee.” En over zal gaan tot de orde van de dag.
Er is nog een andere reden waarom vrouwen veel kritiek kunnen hebben. Die staat beschreven in de blogpost: Kritiek op je partner.
Zelfkritiek voorkomt kritiek van anderen
Wat zou de vrouw in het bovengenoemde voorbeeld gezegd en gedaan hebben als de man haar als volgt was komen roepen:”Schat, kom eens even kijken? Die vlekken op de grond maak ik zó schoon, maar hoe vind je de muur geworden?”
Ik vermoed dat ze dan eerst iets over de muur gezegd had. En misschien dat ze daarna tóch nog even de aandacht op het vlekje had gevestigd. Maar dat was dan in ieder geval al anders overgekomen.
Als een man zelf begint met welgemeende excuses of met het tonen van zijn zelfinzicht, hoeven vrouwen zich daar niet meer druk over te maken. Hij ziet het zelf, gelukkig, dus zij kan die verantwoordelijkheid minstens ten dele los laten. En als ze de ervaring opdoet dat haar man de daad bij zijn woord voegt, zal ze ook steeds gemakkelijker achterover leunen en de controle loslaten. Want daar gaat het bij vrouwen vaak over: ze voelen zich verantwoordelijk en laten de teugels pas vieren, als ze erop vertrouwen dat hun partner mede de verantwoordelijkheid draagt.
Mannen, dat is dus de tip: wees haantje de voorste in het erkennen van je eigen tekortkoming en neem er concreet verantwoordelijkheid voor. Dus vestig de aandacht zelf op die gele vlek en maak hem schoon. Je vrouw zal daar erg blij van worden. En het zal zeker de nodige relatieproblemen voorkomen.
Als je echter bij voorbaat zelf al begint met relativeren of – erger nog – ontkennen… dan berg je! Want dan ontstaat er bij vrouwen een raar soort kortsluiting. Dan zal en moet ”de fout” benoemd en erkend worden. Want ze zijn toch niet gek!
Wat kunnen vrouwen anders doen?
Of toch wel? Want is de strategie van vrouwen zo effectief? Is al die kritiek effectief? Of kan ook een vrouw leren om anders met dit probleem om te gaan? Ik hoor graag reacties en tips van mannen en vrouwen.
In mijn post ”Kritiek in de relatie” heb ik nog meer geschreven over de oorzaken van het kritiek geven door vrouwen en kritiek afwijzen door mannen.
Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen samen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site: https://www.mv-gestalttherapie.nl legt ze haar werkwijze uit. In haar blog (https://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742. Hier kun je je gratis abonneren op haar blog: abonneer op blog