Veel stellen hebben moeite met ruzies oplossen. Als ze erover gaan praten escaleert het vaak. Dat komt doordat het rustig praten over kritiek niet eenvoudig is. Blijf maar eens rustig als je je aangevallen of gekwetst voelt. Als je iets van jezelf onder ogen moet zien. Of als je partner een mening verkondigt waar je het helemaal niet mee eens bent.
Mannen houden daar nog minder van dan vrouwen. Hoe vaak hoor ik niet in de therapie dat mannen klagen over de eeuwige kritiek van hun vrouw?
Uiteraard ga ik hierbij uit van stereotypen, maar zeg nou zelf: die ontstaan toch niet voor niets? En we weten natuurlijk heel goed dat het soms precies omgekeerd is: dat soms juist mannen veel kritiek geven en vrouwen daar niet tegen kunnen.
Vormen voor mannen
We zijn als relatietherapeuten dan ook altijd op zoek naar vormen die voor mannen toegankelijker zijn en niet meteen weerstand oproepen. Zo werken we veel met fysieke oefeningen en experimenten, die vaak veel plezier opleveren..
Van de week kwam ik weer een nieuwe vorm tegen, ontwikkeld door Alfred Lange, waarvan ik benieuwd ben hoe die werkt. Ik vond hem in het boekje:”Nu begrijp ik je” van Huub Buijssen onder het hoofdstukje “Schat, ik wil liever niet praten”.
De titel deed me onmiddellijk denken aan het geweldige cabaretprogramma van Veldhuis en Kemper van vorig jaar (“We moeten praten”) en hun gelijknamige lied. Waarbij vooral onderstaande vetgedrukte regel van het refrein voor vrouwen exact het tegenovergesteld is van wat we zouden verwachten:
Het is net of je vergeten bent hoe mooi het stil kan zijn
Dus als je praten wil, resultaten wil, als je me haten wil of verlaten wil
Heb je hele grote zorgen
Bewaar ze dan voor morgen
Ik wil slapen, ik wil niets
Ik wil het stil
Niet praten
Hoezo, níet over dingen praten die je dwars zitten! Dan kun je toch juist niet slapen? en hoe kun jij slapen als je weet dat mij iets dwars zit? Dat moet wel betekenen dat je weinig om mij geeft….
Helaas, dames, voor mannen werkt het meestal echt anders. Dat komt omdat mannen de kunst verstaan om dingen gewoon weg te stoppen en te doen alsof ze er niet zijn. Soms heel handig en echt niet per definitie verwerpelijk. Als je dat bijvoorbeeld een goede nachtrust oplevert, dan is daar veel voor te zeggen. Uitgerust een ruzie uitpraten gaat immers veel beter, dan wanneer je doodmoe bent.
Alfred Lange gaat echter in zijn methode nog verder: hij stelt voor om er helemaal niet over te praten. Zeker als stellen veel ruzie hebben en daar vanaf willen.
Ruzie oplossen zonder praten
De methode bestaat uit een aantal stappen.
Om te beginnen spreken beide partners overdag hun ergernissen niet naar elkaar uit, maar schrijven deze kort op. Aan het eind van de dag kijkt ieder zijn/haar lijstje door en streept weg wat bij nader inzien toch wel meeviel. Tijd helpt namelijk: na een paar uur ziet het probleem er soms al heel anders uit. Het loont dus om niet metéén je gal te spuien.
Vervolgens bekijkt ieder wat er nog echt overblijft aan irritatie. Daarover schrijven ze elkaar een ”beleefde” brief. Dat wil zeggen: niet schelden, maar vertellen wat je dwars zit volgens de regels van de feedback. Dus:
- aangeven welk concreet gedrag van je partner je stoorde
- vertellen welke gevoelens dat gedrag bij je oproept
- uitleggen welke gedachten je erbij hebt
- eindigen met een concrete wens, die aansluit bij de irritatie. Deze moet gaan over een echte behoefte, dus mag niet stiekem een sneer of rotopmerking zijn. Dus geen zinnen als: “Ik zou wensen dat je nu eindelijk eens….” Maar bijvoorbeeld:”Je hoeft het niet met me eens te zijn, maar ik zou graag willen dat je me begrijpt.” Of: ”Ik zou willen dat we voortaan om beurten de vaatwasser uitruimen.”
Alfred Lange zegt er niet bij hoe lang zo’n brief maximaal mag zijn. Ik zou zeggen: anderhalf kantje. Als je je moet beperken, dwing je jezelf immers om tot de kern te komen.
Tenslotte geven ze die brief aan elkaar Ze lezen die brief, nemen hem serieus, maar gaan er níet over praten. In plaats daarvan laten ze de komende dagen uit hun gedrag merken of ze iets met de feedback hebben kunnen doen. Dus in het geval van de vaatwasser kan de partner dan zeggen:”Ik zal vanavond de vaatwasser inruimen.” De ander reageert dan rustig met: ”Oké, dat is goed.” Punt! Niets toevoegen. Zelfs niet zeggen: ”Fijn, je bent het dus met me eens!” Gewoon verder je mond houden.
Zand erover
Persoonlijk denk ik dat deze manier erg aan kan sluiten bij wat mannen graag willen: geen eindeloze kritiek, maar zeggen waar het op staat. Geen pijnlijke schuldbekentenissen, niet een partner die het je nog eens even in wil wrijven…
In plaats daarvan rustig een brief lezen, erover nadenken, eventueel je gedrag veranderen en zand erover. En als je jezelf ergert, is een brief schrijven misschien ook wel prettiger dan een confrontatie aangaan.
Het resultaat telt
Vrouwen zullen er wat meer moeite mee hebben. Voor vrouwen is over iets praten immers altijd al een stuk verwerking.
Maar ook voor ons telt uiteindelijk het resultaat. Als je merkt dat je partner je begrepen heeft en bereid is iets aan zijn gedrag te veranderen, is het prima. En een brief schrijven is niet verkeerd: veel vrouwen schrijven al van alles op als hen dingen dwars zitten.
Alleen die beperking van anderhalf A4-tje, dat zal wat lastiger zijn. :)
______________________________________________________
Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen samen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site kun je lezen over haar visie op relaties, op relatietherapie en werkwijze. In haar blog (http://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742. Hier kun je je gratis abonneren op haar blog: abonneer op blog.