Wat zegt verliefdheid op een ander?

Op november 20, 2011

Verliefdheid op een ander brengt vaak grote problemen teweeg in een relatie. Sommige mensen denken dat je je daarvoor af moet sluiten: dat je niet open mag staan voor verliefdheidsgevoelens voor een ander. Maar of je dat nu jezelf voorneemt of niet: heel vaak overkomt het je vroeger of later toch een keer. Overigens wil dat niet zeggen dat je aan die gevoelens meteen gehoor moet geven. Gevoelens toelaten is immers nog iets heel anders dan meteen met die ander iets aan te gaan.

De vraag die daar echter vaak bij bovenkomt, is: wat zegt deze verliefdheid? Over mij, over onze relatie?

”Ik heb me nog nooit zo gevoeld!”

Iedere mens komt in zijn leven wel een aantal keren voor de vraag: ‘ Wie ben ik eigenlijk?’ Het antwoord daarop is per definitie onvolledig. Je bent immers niet een vast, onveranderlijk gegeven. Je hebt zoveel kanten, zoveel kleuren. In iedere situatie en met ieder contact komt iets anders van jezelf naar voren.
Regelmatig denk je misschien jezelf te kennen. Maar een nieuwe situatie, een nieuwe vriend of vriendin kan opeens en onverwacht weer heel andere kanten van jezelf aan het licht brengen.

Dat is wat ook vaak gebeurt bij verliefdheid op een ander. Naast alle schrik en problemen die dat meebrengt, is er ook altijd de verwondering van degene die het overkomt:”Ik had het niet verwacht… ik voel me zo anders bij hem/haar…. Hij/zij doet iets met mij wat ik nooit eerder heb meegemaakt en wat ik eigenlijk ook niet meteen weer kwijt wil… ik voel me zo levend, het stróómt weer… Ik ken mezelf niet meer… ‘ .

Het is precies dit nieuwe in jezelf dat aantrekkelijk is. Niet de ander ‘an sich’, maar datgene wat die ander/het andere met je doet. Vaak is verliefdheid op een ander eigenlijk: verliefdheid op het gevoel dat die ander jou geeft.

Hetzelfde geldt in principe voor elke verandering: wonen op een andere plek, werken in een andere setting, op vakantie gaan naar een ander land dan gebruikelijk. Elke nieuwe situatie roept iets anders in je op, appelleert aan andere vaardigheden, andere gevoelens. En daardoor ontwikkel je je, wordt je scala aan vaardigheden groter, je palet aan gevoelens breder, je vermogen om te zien en te horen verfijnder.

Verliefdheid is beweging

Is dan het doel van ieders leven om jezelf volledig te leren kennen?
Persoonlijk geloof ik niet dat je jezelf ooit volledig in kaart krijgt.Wel zie ik voortdurend dat stilstand, verstarring en verstijving niet goed is voor mensen. Dat mensen langzaam afsterven als ze niet meer ‘stromen’, niet meer bewegen, niet meer groeien.

Vanuit de Gestalttherapie wordt de mens gezien als een zelf-helend vermogen. Vanuit dat vermogen zou een mens, bij goed luisteren naar zichzelf, vanzelf kiezen voor datgene wat goed is voor hem of haar.

Zoals veel waarheden lijkt dit simpeler dan het is. De moeilijkheid zit namelijk in dat ‘goed luisteren naar jezelf’ en in het ‘weten wat goed voor je is’. Dat is nog niet altijd zo eenvoudig of duidelijk.

De meeste mensen melden dat ze voorafgaand aan de verliefdheid wel in zichzelf een onrust, een drang, een onvrede met de huidige situatie hebben ervaren. We horen echter nooit dat iemand bewust op zoek is gegaan naar een derde, om daar verliefd op te worden….

Verliefd worden is per definitie beweging, het heeft altijd te maken met iets nieuws. Je wórdt verliefd, dus je wás het niet. Je komt door verliefdheid in beweging, je wereld krijgt een andere kleur, er gebeuren nieuwe dingen.

Verliefdheid vanuit behoefte aan iets nieuws

Als relatietherapeut heb ik veel relaties gezien en begeleid waarin dit gebeurt (lees ook de andere blogposts in de categorie: ‘verliefd op een ander’). En altijd komen we tot de conclusie dat de verliefdheid een antwoord is op de behoefte aan iets nieuws.

Soms omdat er verstarring en stilstand was in één of beide partners en daardoor in de relatie. Soms omdat er een leegte was ontstaan, die gevuld wilde worden. Of een sleur. Soms niet eens in de relatie, maar bijvoorbeeld wel op het werk. Of in je persoonlijke leven.

De oplossing ligt dan niet per definitie in een verliefdheid. Een nieuw project, een nieuwe baan, een nieuwe hobby, een nieuw inzicht of beleving zouden hetzelfde verfrissende gevoel kunnen opleveren.

Kortom, verliefdheid ontstaat als er bewust of onbewust behoefte is aan iets dat ons en/of onze relatie in beweging brengt. Het zegt niet per definitie dat de relatie slecht was, wel dat er in het leven van de verliefde iets nieuws nodig was.

______________________________________________________
Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen samen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site: https://www.mv-gestalttherapie.nl legt ze haar werkwijze uit.
In haar blog (https://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742.
Hier kun je je gratis abonneren op haar blog: abonneer.

Zeurpiet of kanariepiet?

Door Marike de Valk

Op november 1, 2011

In De kunst van een relatie

Ze was bang om een zeurpiet gevonden te worden. Maar nadat ik hun verhaal gehoord had, zei ik:”Je bent eigenlijk in jullie relatie het kanariepietje in de kolenmijn”. Beiden keken verbaasd en bleken de uitdrukking niet te kennen.

Kanariepiet

De uitdrukking stamt uit de tijd van de kolenmijnen in Zuid Limburg: als de kompels (mijnwerkers) de mijnen ingingen droeg de voorste een kooitje met daarin een kanariepietje. Het kleine beestje was zeer gevoelig voor de giftige stoffen en merkte het eerder op dan de mijnwerkers. Als het beestje ”van zijn stokje ging”, dus flauwviel, wisten ze dus tijdig dat er giftige stoffen aanwezig waren en dat ze maatregelen moesten treffen. Een kanariepiet is dus iemand, die heel gevoelig is en daardoor eerder dan anderen in de gaten heeft, dat er iets aan de hand is.

Zeurpiet?

Bovengenoemde vrouw had aan de bel getrokken omdat ze niet meer gelukkig was in de relatie. Het feit dat haar man nog nergens last van had, deed haar twijfelen of ze niet een zeurpiet was.

In de sessie bleek echter dat ze heel goed had aangevoeld dat er wel degelijk iets aan de hand was. Haar man had er nog niet zo bij stilgestaan. Of, zoals hijzelf toegaf: hij had eigenlijk wel wat gemerkt, maar gedacht dat het wel over zou gaan. Doordat hij uiteindelijk zijn vrouw wel serieus was gaan nemen, waren ze er toch nog op tijd bij. Hoewel, wat heet ”op tijd”: de relatie is goed te verbeteren, maar de vrouw had toch al heel wat verdrietige en boze momenten meegemaakt, die ze duidelijk nog niet kwijt was!

Niet gehoord worden

Mensen gaan meestal zeuren – in de vorm van zichzelf vaak herhalen – als ze niet gehoord worden. Als jouw partner dat volgens jou ook doet, is het misschien verstandig om je even af te vragen of hij/zij inderdaad een zeurpiet is of misschien een kanariepietje in de kolenmijn…

______________________________________________________
Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen samen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site: https://www.mv-gestalttherapie.nl legt ze haar werkwijze uit.
In haar blog (https://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742.
Hier kun je je abonneren op haar blog: abonneer.

Is mijn partner egoïstisch?

Door Marike de Valk

Op oktober 25, 2011

In De kunst van een relatie, Gezinnen

Vind jij je partner egoïstisch? Snap je absoluut niet dat hij nu niet aanvoelt hoe die afspraak bij jou over zal komen? Vind je dat zij altijd zo ontzettend weinig rekening met je houdt?

Je bent niet de enige. In onze praktijk voor relatietherapie horen we deze klacht vaak. De partner zit er dan boos of schuldbewust bij, maar snapt tegelijkertijd niet, waar het nu toch fout gaat. Hoezo heeft ze nu tóch opeens moeite met die afspraak? Waarom heeft ze dat toen niet meteen gezegd? Als ze geprotesteerd had, had je best wat anders kunnen regelen!

Zij zucht: moet ze dan altijd alles uitspellen? Kan hij niet zélf bedenken hoe iets voor haar is? Ze had niets gezegd omdat er een discussie zou zijn ontstaan…. en ze heeft genoeg van al die discussies! Ze wil nu eindelijk dat hij uit zichzelf aan haar denkt!

Egoïstisch of zeurpiet?

De aanduiding hij/zij is hier volledig inwisselbaar. Deze situaties zijn niet gender-gebonden. En komen dus net zo goed bij hetero- als bij homo- of lesbische stellen voor.

Wat is hier aan de hand? Zijn al die partners egoïstisch? Zijn al die andere partners zeurpieten? Zo lijkt het wel als je naar ze luistert. Kennelijk raken bepaalde gedragingen de ander zeer diep en drukken op de bekende rode knop: de elkaar-veroordelende uitspraken zijn meestal niet van de lucht!

We zien dit patroon in de relatietherapie heel vaak. Uiteraard kunnen er verschillende dingen aan de hand zijn. Bij doorvragen ontdekken we echter vaak, dat beide partners uit verschillende gezinsculturen komen.

Ik-cultuur

De ene partner komt vaak uit een gezin, waar een ”ik – cultuur” heerst: ieder zorgt voor zichzelf. Waar iemand dat even niet redt, kan hij om hulp vragen en dan is er best wel iemand bereid om te helpen. Waar twee belangen botsen, is er even een clash, wordt er gediscussieerd en is er bereidheid om er samen uit te komen.

Het uitgangspunt is echter, dat ieder voor zichzelf opkomt. Je gaat er niet van uit dat iemand kan ruiken wat je nodig hebt, dus je vraagt om hulp. Je wacht niet tot je plek kríjgt van de ander, je neemt zelf je plek in. Het gezin is een verzameling individuen, ook wel ”los-zand-gezin” genoemd. De autonomie van ieder staat centraal. Het schort wel nogal eens aan de verbinding.

Wij-cultuur

De andere partner komt vaak uit een gezin met een ”wij-cultuur”: iedereen gaat voor het geheel van het gezin, voor het samen, voor de verbinding. Iedereen is op iedereen afgestemd en houdt voortdurend rekening met elkaar. Iedereen helpt elkaar ongevraagd. Ook laat ieder voortdurend het belang van de ander voorgaan.

Omdat iedereen dat doet, klopt de balans van geven en nemen meestal goed en valt niemand uit de boot. Iedereen is met elkaar verweven. We noemen zo’n gezin ook wel een ”kluwen-gezin”. Hier staat de verbinding met elkaar centraal. Het schort hier echter nog wel eens aan de autonomie van elk lid afzonderlijk.

In de pedagogiek is sprake van een continuüm aan gezinsculturen met het ”los-zand-gezin” aan het ene uiterste en het ”kluwen-gezin” aan het andere uiterste

Uitersten trekken elkaar aan

Ook al leven wij in een westerse, zogenaamd individualistische samenleving, toch komen wij veel ”wij-culturen” tegen, zowel in Noord Holland, als in Brabant/Limburg (wij werken in beide regio’s). Oost en west ontmoeten elkaar voortdurend! En vaak komen we beide culturen tegen binnen één stel: waarschijnlijk hebben ze elkaar immers gekozen omdat de tegenstelling zo aantrekkelijk is!

Beide culturen zijn legitiem, beide culturen hebben hun voor- en nadelen en in beide culturen kun je doorschieten. Het is prima om voor je zelf op te komen en mondig te zijn; het is ook prima om af te stemmen op de behoeften van een ander en daar wat voor over te hebben. Maar je kunt je voorstellen wat er gebeurt als iemand uit een wij-cultuur gaat samenwonen met iemand uit een ik-cultuur. Dat wil zeggen: na de periode van verliefdheid, want verliefdheid zorgt er nu eenmaal voor dat je heel erg op de ander gericht bent. In de verliefdheid zit iedereen tijdelijk in de ”wij- cultuur”.

Na die eerste mooie fase kan er het volgende gebeuren: partner A uit de ik-cultuur zorgt voor zichzelf, dus voor partner A. Partner B uit de wij-cultuur zorgt echter óók voor partner A. Partner A krijgt dus alle zorg en aandacht en B krijgt niets.

Vaak reageert partner B daar in eerste instantie op door zich aan te passen en nóg meer te gaan doen waar hij (of zij) goed in is: zorgen voor de ander. Na verloop van tijd gaat partner B echter zoveel missen dat hij impliciet boos wordt. En vanuit boosheid langzamerhand voor zichzelf op gaat komen. Maar omdat dit niet zijn gewone manier van doen is, moet hij extra kracht zetten. Die kracht kan hem juist extra egoïstisch doen overkomen.

Samengestelde gezinnen

Bij samengestelde gezinnen kunnen die verschillen vaak nog scherper naar voren komen, omdat niet alleen (meestal) beide partners verschillend zijn, maar ook hun kinderen! Dus ergert de één zich niet alleen aan de partner, maar ook aan diens kinderen en omgekeerd. De partner uit het kluwengezin vindt de kinderen uit het los-zand-gezin dan bijvoorbeeld erg egoïstisch. En constateert – terecht – dat zijn/haar eigen kinderen altijd aan het kortste eind trekken. De ander vindt juist dat de kinderen uit het kluwengezin wel wat meer voor zichzelf mogen leren opkomen!

Van elkaar leren

Belangrijk is om te beginnen om dit verschil in cultuur te erkennen en te stoppen met elkaar erom te veroordelen. Want met al die veroordelingen maak je de sfeer alleen maar slechter en ontstaat er nooit een gezonde verbinding.

Ook is het belangrijk om in te zien dat je van elkaar kunt leren. De partner uit de ik-cultuur kan leren om wat meer uit te gaan van verbinding. En de partner uit de wij-cultuur kan leren om stil te staan bij wat h/zij zélf wil en beter voor zichzelf op te komen.

Samen een eigen gezinscultuur bouwen

Want als stel zul je samen tot een eigen gezinscultuur moeten komen. Die noodzaak ben je waarschijnlijk ook al in het praktische vlak tegengekomen, toen je ging samenwonen. Daar dienden zich in het begin allerlei tegenstellingen aan:

Vouw je de handdoeken bijvoorbeeld op de manier van partner A of van partner B? Is ééns in de week stofzuigen genoeg, zoals A wil? Of om de andere dag zoals B wil? Laat je na het eten de afwas eerst staan om even lekker onderuit te zakken zoals A wil? Of ruim je eerst alles op en heb je dán pas rust, zoals B dat gewend was? Ik zou hier een oneindig aantal voorbeelden kunnen noemen. In al die situaties heb je met elkaar moeten overleggen of zonder afstemmen hoe je het zult doen. (Overigens merken we in relatietherapie ook vaak dat er bij veel stellen nog veel problemen over deze praktische dingen zijn en dat er te weinig overlegd en afgestemd wordt…)

Die noodzaak van overleg en afstemming is er dus echter ook op het sociale en emotionele vlak. Hoe houd je rekening met elkaar? En hoe kom je voor jezelf op? Het is natuurlijk het mooist om een mix te maken van het beste van beide culturen. En die mix ontstaat – uiteraard – enerzijds door er samen over te praten en te benoemen wat je belangrijk vindt. En anderzijds door regelmatig ook zonder woorden op elkaar af te stemmen!

_____________________________________________________
Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen amen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site: https://www.mv-gestalttherapie.nl legt ze haar werkwijze uit.
In haar blog (https://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742.
Hier kun je je gratis abonneren op haar blog: abonneer.

Gepest?

Door Marike de Valk

Op oktober 15, 2011

In De kunst van een relatie

Richard schudde zijn hoofd. Nee, hij geloofde de goede bedoelingen van zijn vrouw niet. Ze had het duidelijk op hem gemunt. Hij was niet gek, hij wist heus wel wanneer mensen te vertrouwen waren en wanneer niet. En wat ze nu gedaan had, dat had ze bewust gedaan om hem in de zeik te zetten t.o.v. de kinderen. Zijn relatie met hun kinderen was toch al niet goed, dus nu kon hij het helemaal wel schudden. Onder zijn vasthoudendheid was voor ons een behoorlijk grote wanhoop voelbaar. We keken elkaar aan en wisten allebei wat we dachten: zou hij vroeger gepest zijn?

Kritiek ervaren als pesten

We komen ze veel tegen: cliënten die vroeger gepest zijn en daar onbewust last van hebben op allerlei manieren. Vaak zijn ze super alert, alsof het gevaar nog steeds onverwacht uit de hoek kon komen. Ook kan het zijn dat ze zich veel harder opstellen dan nodig is, omdat ze zich stellig hebben voorgenomen, dat ze zich nooit meer laten ‘piepelen’. Ze zijn door hun pestgeschiedenis allergisch geworden voor allerlei vormen van kritiek op of verzet tégen hen. Dat kan grote problemen opleveren in relatie en/of gezin. Partners ontkomen er immers niet aan om af en toe kritiek op elkaar te hebben, en kinderen – met name pubers – verzetten zich per definitie tegen hun ouders. Niet zelden ervaren mensen, die vroeger gepest zijn, dit soort situaties opnieuw als pesten.

Overlevingsstrategie

Vaak kiezen gepesten elkaar, waarschijnlijk omdat ze in de beginfase van hun relatie veel herkenning bij elkaar vonden. Die herinnering lijkt ver weg als het in de relatie eenmaal fout is gegaan: ze ervaren binnen de kortste keren elkaar als pester. Hun lijf reageert automatisch zoals vroeger. Ze schieten in hun oude overlevingsstrategie. Ze kunnen ook vaak dezelfde paniek weer voelen. Hun stresssysteem is er als het ware op afgesteld.

Niet zelden werkt die overlevingsstrategie da precies weer averechts op hun partner. Partners drukken dan bij elkaar op hun rode knop.

Belangrijk is dan dat beide partners dit patroon gaan herkennen. Soms is de herkenning op zich voldoende om steeds opnieuw uit het patroon te stappen.

Soms zie je wel wat je doet, maar kun je er toch niet aan ontkomen. Het oude patroon is te sterk. Dan is het aan te bevelen om niet te lang te wachten met professionele hulp.

_____________________________________________________
Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen samen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site: https://www.mv-gestalttherapie.nl legt ze haar werkwijze uit.
In haar blog (https://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742.
Hier kun je je gratis abonneren op haar blog: abonneer.

Trouw

Door Marike de Valk

Op oktober 7, 2011

In De kunst van een relatie, Verliefd op een ander

Rob heeft maandenlang een geheime, buitenechtelijke relatie met Angela. Hij leeft schijnbaar zonder enige moeite in twee werelden.
Zijn vrouw Nienke en hij hebben echter de afspraak dat ze het elkaar meteen zullen vertellen als ze verliefd worden op iemand anders.

Liegen erger dan vreemdgaan

Als Nienke dan ook ontdekt dat Rob haar bedriegt, is ze ongelooflijk geschokt. Het liegen vindt ze eigenlijk nog erger dan het vreemdgaan op zich.
Rob is erg geschrokken van haar heftige reactie, maar ook van zichzelf. Het is alsof hij wakker wordt uit een droom. Hij realiseert zich nu pas, hoe hij Nienke buitenspel heeft gezet. Hij heeft hun afspraak letterlijk weggedrukt. Hij heeft gewoon geweigerd om erbij stil te staan. Hij wist van zichzelf niet dat hij zo egoïstisch kon zijn. Daarnaast is hij heel bang om Nienke kwijt te raken.

Contact verbreken met derde

Nienke eist van hem dat hij elk contact met Angela à la minute verbreekt. Hij begrijpt haar boosheid en verdriet, maar weigert. Hij wil Angela zien en spreken om haar de situatie uit te leggen en de relatie te verbreken. Hij vindt dat zij het niet verdient om zonder een woord aan de kant gezet te worden. Ook zij zal woedend en verdrietig zijn.

Nienke is woedend dat hij met Angela wel rekening kan houden en niet met haar. Ze vindt dat hij haar maar een mailtje moet schrijven en ze wil die mail zelf lezen. Ze dreigt hun relatie te verbreken als hij dat niet doet.

Normen en waarden

Rob legt haar uit, dat hij – nu hij inziet hoe egoïstisch hij geweest is – niet nog een keer zijn eigen waarden en normen kan verloochenen. Hij toont begrip voor Nienke en wil hij met Nienke overleggen wanneer hij dat zal doen en waar. Hij voelt zich erg schuldig dat hij er zo’n puinhoop van gemaakt heeft. Van nu af wil hij echter zichzelf recht in de ogen kunnen kijken.

Nienke kan wel voelen dat hij het meent. Tegen alle oordelen van haar vriendinnen in gelooft ze niet dat Rob nog een keer naar Angela wil om opnieuw vreemd te gaan. Het kost haar heel veel moeite, maar vreemd genoeg ontdekt ze dat ze ook ergens blij is dat Rob hierin stand houdt. Misschien is de oude Rob toch niet helemaal verdwenen…

Trouw aan jezelf

‘Trouw aan de ander kan soms botsen met trouw aan jezelf. Het is belangrijk om de belofte van trouw niet te zien als een slot, waarmee je vastligt aan de ketting van de ander. Dat je je partner soms pijn doet, als je trouw blijft aan jezelf, is onvermijdelijk.’

Deze uitspraak geven we stellen vaak mee. Trouw aan de ander stelt immers niets voor als je daarmee jezelf verloochent. Dan krijgt die ander wel jouw trouw, maar niet meer jou. Als je ontrouw wordt aan jezelf, word je onecht. En dus moet je soms iets doen of laten waarvan je weet, dat je je partner daar pijn meedoet.

Niet dat het zo gemakkelijk is om eerlijk te ontdekken waar die trouw aan jezelf in het geding is. Trouw aan jezelf heeft namelijk niets te maken met zomaar toegeven aan elke behoefte die in je opkomt. Rob volgde bijvoorbeeld wel zijn behoefte, maar bleek daarin niet alleen ontrouw te zijn aan Nienke, maar ook aan zichzelf.

Trouw aan jezelf betekent echter ook niet dat je dan maar geen rekening meer hoeft te houden met je partner. Als Rob Nienke niet ”uit zijn systeem” had gegooid, had hij wellicht een andere keuze gemaakt. Als hij Nienke op de hoogte had gesteld van zijn gevoelens, hadden ze het er samen over kunnen hebben en kunnen onderzoeken wat er aan de hand was.

Stilstaan bij jezelf én bij je partner

Bij trouw zijn gaat het erom dat je bij elke keuze eerst goed voelt wat je zelf wil. Daarná vraag je je heel serieus af wat een en ander voor je partner zal betekenen. Je staat dus ook serieus stil bij zijn/haar behoeften en gevoeligheden. En in dat licht neem je je besluit. Je hebt dan vier mogelijkheden:

je kiest voor jezelf.
je kiest voor je partner
je overlegt samen en komt tot een compromis
je overlegt samen en komt tot een win-win.

In alle gevallen is het belangrijk dat de uiteindelijke keuze voelt als trouw aan jezelf én aan de situatie. De keuze is dan in overeenstemming met je geweten en klopt met je eigen waarden en normen.

Met zijn eerste keuze volgde Rob wel zijn gevoel, maar luisterde hij niet naar de stem van zijn geweten. Met zijn laatste keuze, om de relatie met Angela in gesprek af te ronden en haar niet opeens te dumpen, blijft Rob wél trouw aan zichzelf. Dat is pijnlijk voor Nienke, maar het vervult haar ook met nieuw respect voor hem én met hoop.

Een partner kan de pijn of teleurstelling van een ’trouw-aan-jezelf”-keuze meestal beter dragen, als z/hij zich gehoord voelt én als de authenticiteit van het besluit voelbaar is. Op zo’n moment kunnen beide partners samen boven hun ego uitstijgen.

_____________________________________________________
Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen samen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site: https://www.mv-gestalttherapie.nl legt ze haar werkwijze uit.
In haar blog (https://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742.
Hier kun je je gratis abonneren op haar blog: abonneer.

Worden mannen communicatiever?

Door Marike de Valk

Op september 30, 2011

In De kunst van een relatie

Vanavond hoorde ik dat het programma Voetbal International genomineerd is voor de Televizier-ring. Samen met onder andere The Voice of Holland. En terwijl ik dit typ, kijkt mijn eigen man naar Top Gear, ook al zo’n programma waar mannen veel met elkaar praten. Iets wat vroeger toch vooral het kenmerk van vrouwen werd genoemd.

Met verbazing kijk ik naar dat soms urenlange gepraat van mannen over voetbal en auto’s. Zouden ze echt aan het veranderen zijn, onze mannen? Zou deze trend zich doorzetten? Zou het taboe op praten voor mannen dan echt aan het verdwijnen zijn? Zou de veelgehoorde klacht ‘Mijn man praat niet’ binnenkort tot het verleden behoren? 1)

Kameraadschap

Zelf vind ik van bovengenoemde programma’s Top Gear de leukste, omdat ik – als ik met een half oog meekijk – geniet van het enthousiasme en de kameraadschap tussen de drie mannen. Het zijn net kleine jongens die hun jongensdromen waar kunnen maken. Ze meten zich voortdurend aan elkaar, maar op een speelse manier, die nooit venijnig wordt.

In het programma Voetbal International mis ik die hartelijkheid en kameraadschap. De humor hier bestaat nogal eens uit elkaar verbaal de loef afsteken. Maar af en toe wordt er ook serieus een lans gebroken voor het mogen uiten van emoties. En wordt door de aanwezige heren eindeloos geanalyseerd en gereflecteerd over het gedrag en gevoelens van voetballers en trainers. En soms ook al op die van zichzelf! :)

Vriendschappen helpen

Praten over gevoelens, omgaan met kritiek en reflecteren op je eigen gedrag zijn belangrijke vaardigheden voor een relatie. In relatietherapie merken we dat mannen, die echt goede vrienden hebben, hun eigen emoties beter kennen en ze beter kunnen hanteren. In die vriendschappen wisselen ze toch het nodige met elkaar uit. Daardoor zijn ze niet bang voor emoties en meestal (verbaal) communicatiever dan mannen zonder vriendschappen. Ergens moet je het natuurlijk ook leren: gevoelens herkennen en ze uiten.

Mannen die weinig over gevoelens praten, kennen vaak hun eigen gevoelens slecht en onderdrukken ze daarom ook vaak. Hetzelfde geldt uiteraard voor sommige vrouwen.

Persoonlijk zou ik op The Voice of Holland stemmen, maar vanwege de voorbeeldwerking zou ik misschien moeten hopen dat Voetbal International de Televizierring wint?

1 Ik ben me ervan bewust dat ik hier een stereotype gebruik; stereotypen ontstaan echter niet voor niets…. Alle mannen die, ook volgens vrouwen in hun omgeving, zeer communicatief zijn, worden hier uiteraard niet bedoeld :)

_____________________________________________________
Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen samen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site: https://www.mv-gestalttherapie.nl legt ze haar werkwijze uit.
In haar blog (https://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742.
Hier kun je je gratis abonneren op haar blog: abonneer.

Afscheid nemen

Door Marike de Valk

Op september 23, 2011

In De kunst van een relatie

Afgelopen dinsdagavond mocht ik een lezing geven aan psychologiestudenten over relaties. Onverwacht kwam daar een vraag over ‘lange-afstand-relaties’ en de ruzies die vaak ontstaan bij het afscheid nemen.

Lange-afstand-relatie

Ik had de studenten uitgelegd hoe de contactcirkel werkt (Op de link klikken en naar onderen scrollen). De contactcirkel beschrijft de gewenste dynamiek tussen stellen. Het is daarbij belangrijk om niet voortdurend op elkaars lip te zitten, maar af en toe ook even dingen voor jezelf te doen.

Veel studenten nu blijken een vriend of vriendin te hebben in een andere stad en verschillende zelfs in een ander land. De weinige keren dat ze elkaar zien, willen ze juist het onderste uit de kan halen. Dus doen ze alles zoveel mogelijk samen. Wat bij de meesten het hele weekend goed gaat, tót het moment van afscheid nemen!

Afscheid nemen

Dat is niet voor niets. Veel van deze jonge stellen zitten het hele weekend in de confluentie. ze zijn als het ware samengevloeid. En bij het afscheid moet die verbinding verbroken worden. En dat doen mensen vaak op verschillende manieren, die niet goed bij elkaar aansluiten en dus ruzie veroorzaken.

Sommige mensen nemen al afscheid voordat ze feitelijk uit elkaar gaan. Ze bereiden zich voor op het alleen-zijn en maken zich als het ware emotioneel dicht. Er ontstaat al een emotionele afstand voordat de geografische afstand een feit is. Ze worden voor het gevoel van de ander opeens een koele kikker. In termen van de contactcirkel: ze trekken zich terug in de zwarte cirkel. Vaak zijn dit mensen die moeite hebben met op eigen benen staan én contact met de ander.

Anderen willen graag tot het laatst toe zoveel en zo close mogelijk contact. Hoe meer het uur van afscheid nadert, hoe meer ze aan hun lief gaan hangen. Zij blijven zo lang mogelijk in de confluentie. Ze worden voor het gevoel van de kikker een soort kleefkruid. Ze worden voor het gevoel van de kikker een soort kleefkruid. Het is echter moeilijk om elkaar los te laten als je aan elkaar vastgeplakt zit!

Je kunt je voorstellen dat er irritatie ontstaat als kikker en kleefkruid afscheid moeten nemen. En als twee kleefkruiden afscheid nemen, kun je voorstellen dat ze elkaar kapot kunnen scheuren. Zo kan een afscheid dus ook voelen: alsof er een stuk uit je gescheurd wordt. De enigen die weinig problemen met het afscheid zullen hebben, zijn twee kikkers…

Differentiëren

Toch is het niet aan te raden om vlak voor het afscheid een kikker te worden. Wel is het de tip om er samen voor te zorgen dat ieder vóór het afscheid weer stevig op zijn eigen benen staat. Dat je niet meer samengevloeid bent met de ander. Dat bereik je door te checken of je goed jezelf kunt voelen of dat jullie ergens van mening over kunnen verschillen zonder ruzie. Dus of jullie verschillend mogen zijn. we noemen dat ook wel: differentiëren. Anders kunnen zijn in contact met de ander.

En verder helpt het altijd erg om concreet af te spreken wanneer je weer contact hebt met elkaar. Als dat vaag is en je moet maar afwachten wanneer je elkaar weer belt of ziet, kan dat extra moeilijk zijn.

Na het afscheid is het belangrijk om je aandacht te richten op iets van jezelf, zodat je daarmee je eigen gevoel van autonomie versterkt.

______________________________________________________
Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen samen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site: https://www.mv-gestalttherapie.nl legt ze haar werkwijze uit.
In haar blog (https://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742.
Hier kun je je gratis abonneren op haar blog: abonneer.

Overleggen

Door Marike de Valk

Op juli 10, 2011

In De kunst van een relatie, Gezinnen

Partner 1 (meestal een man): ”Schat, ik ga sporten!’’
Partner 2 (meestal een vrouw): ”Nu?!!! Had je dat niet even kunnen overleggen?”
Partner 1, een paar dagen later: ”Schat, ik wou even gaan sporten. Mag dat?’’
Partner 2:“Zeg, ik ben je moeder niet’’!
Partner 1:”Pff, het is ook nooit goed…”

In relatietherapie horen we vaak dat de klacht van vrouwen:”Overleggen? Dat doet mijn man nooit. Hij stelt me voor een voldongen feit en wordt dan kwaad als ik er niet enthousiast over ben. Ik ben ook liever geen zeurpiet, maar ik heb er gewoon de pest aan als hij geen rekening met me houdt.”

Autonomie

Veel mannen houden niet van overleg. Dat is natuurlijk een stereotypering. Maar, zoals ik vaker zeg: stereotypen ontstaan niet voor niets! Ze ontstaan vanuit een bepaalde, regelmatig terugkerende ervaring. In dit geval dat veel mannen thuis – op hun werk is het vaak anders! – niet van overleg houden. Een stereotypering is echter niet de enige waarheid. Er zijn ook vrouwen die zich hier aan schuldig maken. Maar lees hieronder dus het woord man of vrouw, al naar gelang jouw situatie.

Mensen die moeite hebben met overleggen, hebben daar hun reden voor. Ze vinden het meestal een aantasting van hun autonomie. Ze willen zelf kunnen bepalen wat ze doen. (Het woord autonomie komt van het Grieks en betekent letterlijk: je eigen wetten maken).
Daarom ervaren ze overleg vaak als een vorm van verantwoording afleggen of toestemming vragen aan hun partner. En dat voelt afhankelijk: alsof je als een jongetje toestemming moet vragen aan je moeder.
Bovendien merken ze regelmatig dat overleggen alleen maar betekent dat ze hun eigen plannen niet kunnen doorvoeren. Dat de partner daar dan invloed op uit wil oefenen. Door niet te overleggen voorkomen ze die invloed.

Relatie

Natuurlijk gaat het er in een relatie niet om dat je voor allerlei zaken ”toestemming” moet vragen aan je partner. Ze is inderdaad je moeder niet.

Het doel van overleggen is: op elkaar afstemmen of de mening van een ander willen horen. Kijken of die iets ziet, wat jij over het hoofd gezien hebt. Onderzoeken of jouw plannen misschien roet in het eten van je partner gooien. En als dat zo is: samen onderzoeken welke oplossing voor beiden het handigst is.

Dus inderdaad: overleggen betekent de ander invloed geven op je voornemens. Dat is dan ook één van de belangrijkste kenmerken voor een goede relatie: de bereidheid om je door de ander te laten beïnvloeden. Zonder dat je het recht om daarna je eigen keuze te maken, daarmee uit handen geeft. Maar wel als twee gelijkwaardige partners, die zich met elkaar verbonden hebben. Die beseffen dat ze iets aan elkaar kunnen hebben. Die van elkaar kunnen leren. En die rekening met elkaar willen houden.

Synergie

Er is op zich niets mis met autonomie. Ook niet in een relatie. Sterker nog: voor een goede relatie heb je twee autonome partners nodig. Twee mensen, die stevig op hun eigen benen staan en weten wat ze willen. Én die zich met elkaar willen verbinden. Als die twee autonome partners naar elkaars ideeën willen luisteren en elkaar respecteren, dan kan er synergie ontstaan. Synergie betekent: het samenstromen en elkaar versterken van verschillende energieën. Dan kan 1 plus 1 opeens 3 worden: je komt samen opeens tot ideeën, die je voorheen nog niet had!
Als je steeds opnieuw de synergie zoekt, wordt het overleggen een leuke en inspirerende bezigheid.

Dat betekent ook dat het dus belangrijk is om verschillend te zijn en te blijven. Als je samen één pot nat wordt, dooft de gezamenlijke energie juist vaak uit. Dus overleg met als doel het maar overal met elkaar in eens te worden, werkt averechts.
Lees hierover mijn post over een sprookjeshuwelijk.

Koppigheid

Het tegenovergestelde van synergie is dat je elkaars mening níet respecteert. Dat je boos wordt om de ideeën van je partner, omdat die jou verstoren. Je staat niet meer open voor andere ideeën. Je hebt het al helemaal uitgedacht, het ei is uitgebroed. Je hele systeem is al voorbereid op de uitvoering van jouw plan op jouw manier. En dan komt je partner opeens met een alternatief. Je kunt het niet opbrengen om daar naar te luisteren!
Of je partner ziet net een nadelige consequentie die jij over het hoofd had gezien! Dat is moeilijk om toe te geven. Je zit eigenlijk al vast in je eigen denkpatroon.

Teveel autonomie kan leiden tot koppigheid. En koppigheid leidt in een relatie vaak tot ruzie.

Voorbeeldzinnen

Het valt ons vaak op, dat veel mannen in hun werk uitstekende strategen en geweldige onderhandelaars kunnen zijn. En dat ze die vaardigheden thuis niet inzetten. Thuis ontstaat er opeens een andere dynamiek en denken veel mannen dat ze bij overleg per definitie de mindere zullen zijn. Dat hun vrouw het met haar scherpe tong van hen zal winnen.
Ze beseffen vaak niet dat ze echt niet hun hoofd hoeven te buigen. Ze kennen soms gewoon de zinnen niet, die nodig zijn om op een gelijkwaardige manier het overleg te voeren.

De man uit het voorbeeld bovenaan deze post, had de volgende zinnen kunnen gebruiken:
’’Schat, ik heb zin om straks te gaan sporten. Komt dat uit wat jou betreft?’’
Of: ” Ik ben even aan het kijken wanneer ik het beste zou kunnen gaan sporten. Hoe ziet jouw planning voor de komende week eruit?”

Het gaat er dus om dat je benoemt wat je van plan bent of graag zou willen en dan vraagt wat je partner daarvan vindt.

Erkenning

Door te overleggen met je partner, laat je zien dat ze voor jou belangrijk is. Dat je bereid bent om rekening te houden met haar. Dat je je niet meer gedraagt als vrijgezel, maar dat je beseft dat je 24/7 deel uitmaakt van een relatie- of gezinssysteem.

Vrouwen worden vaak erg boos, als je hen niet betrekt in je beslissing. Soms lijkt het dan te gaan over de inhoud van je keuze. Maar heel vaak zal het daar eígenlijk niet over gaan. De meeste vrouwen vinden het prima als hun man gaat sporten of een keer met vrienden weg wil. Als ze maar bij de planning betrokken zijn.
En voor mannen geldt hetzelfde, zij het misschien dat ze bij minder of àndere zaken betrokken willen worden.

Kortom, als je overlegt, voelt je partner (zowel man als vrouw) zich gezien. En dat scheelt een slok op een borrel!

Wekelijks overleg

Veel stellen geven wij het advies om wekelijks met elkaar een overleg in te plannen om de agenda door te nemen. Liefst op een vast moment. Bijvoorbeeld op de zondagavond. Tijdens dat overleg bekijk je wat erop het programma staat, wat ieder wil, wat je van elkaar verwacht en waar je steun van de ander bij nodig hebt. Je kunt dan allerlei taken verdelen en wellicht ook even in het voren kijken: Wie koopt het cadeautje voor die en die? Wie belt de oppas? Wat doen we op die drukke dag met het eten?

Zo’n wekelijks overleg geeft jullie beiden het gevoel dat je er sámenwerkt. Dat je een team bent. In feite run je dan ook samen een bedrijf: jullie gezin/huishouden. En daar hoort goed overleg bij. Lees hier ook over in mijn blogpost: Run je relatie als een bedrijf.

______________________________________________________
Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen samen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site: https://www.mv-gestalttherapie.nl legt ze haar visie en werkwijze uit.
In haar blog (https://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742.
Hier kun je je gratis abonneren op haar blog: abonneer.

Sores van een samengesteld gezin

Door Marike de Valk

Op juni 24, 2011

In Gezinnen

Het is niet eenvoudig om een samengesteld gezin te laten slagen. Tweederde van de stiefgezinnen redt het niet en valt binnen enkele jaren weer uit elkaar.

Een van de grote factoren is dat mensen van eigen kinderen altijd meer kunnen hebben dan van de kinderen van de partner. Zoals in onderstaande casus.

Verwen-papa

Ze durfde het zichzelf nauwelijks toe te geven, maar stiekem vroeg ze zichzelf wel eens af of ze niet van de regen in de drup terecht was gekomen. Hoeveel ze ook van haar nieuwe man hield, ze was zo ontzettend moe van alle problemen de hele tijd.

De ruzies tussen hem en haar kinderen, de problemen met zijn ex, de ruzies ook met hem over hoe hij met zijn kinderen omging. Hij was gewoon een verwen-papa geworden! Als zijn kinderen er waren moesten er altijd speciale dingen gebeuren. Haar eigen kinderen werden jaloers: zijn kinderen mochten veel meer, kregen veel meer.

En dan zijn ex…. ze had het echt helemaal gehad met zijn ex en alle haar grillen. En last but not least: zijn kritiek op haar opvoeding, die haar zo onzeker maakte…

Samengesteld gezin

Het verhaal van een samengesteld gezin gaat zelden over rozen. Er zijn dan ook heel wat hobbels te nemen, die veel inzet van beide partners én van de kinderen vragen. De partners hebben dat vaak wel over voor hun nieuwe liefde, zeker in het begin. De kinderen hebben er echter niet om gevraagd, zíj zijn ook niet verliefd. Vaak zitten ze nog midden in de verwerking van de scheiding. Een nieuwe partner boort hun stiekeme hoop dat het toch nog goed komt, definitief de grond in. Geen wonder dat ze niet altijd even coöperatief zijn.

Het opbouwen van een nieuw samengesteld gezin vraagt veel vaardigheden van de nieuwe partners. Ondersteuning in de vorm van gezinstherapie kan daarbij zeer helpend zijn.

Ook helpt het om je van tevoren goed te informeren. Bijvoorbeeld met behulp van het boek ”Samen gesteld, de dynamiek van een stiefgezin” van Ietje Heybroek en Baukje Overgaauw.

______________________________________________________
Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen samen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site: https://www.mv-gestalttherapie.nl legt ze haar werkwijze uit.
In haar blog (http://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742.
Hier kun je je gratis abonneren op haar blog: abonneer.

Teveel samen vaak oorzaak van ruzie.

Door Marike de Valk

Op juni 20, 2011

In De kunst van een relatie

Elke relatie heeft te maken met een voortdurende afwisseling tussen samen-zijn en dingen voor jezelf doen. Het ritme in die afwisseling is niet voor elke partner hetzelfde.

Doorschieten

Als partners teveel met eigen dingen bezig zijn, kan dat doorschieten in een langs elkaar heen leven.
Als ze teveel samenzijn, kan dat leiden tot vormen van ´symbiose´, waarin alleen nog een ”samen” bestaat. Dat kan lange tijd geweldig voelen, maar het is verraderlijk: je raakt je eigen identiteit erin kwijt. Soms geldt dat voor allebei de partijen, soms leeft de één als het ware op de energie van de ander. In de natuur noemen we dit symbiose. Bij mensen is symbiose de term voor een te ver doorgevoerde vorm van samenzijn.

Er is op zich niets mis met ”samen zijn”. Dat hoort bij een relatie, het is zelfs heel prettig. In zijn gezonde vorm noemen we dit binnen de Gestalttherapie: confluentie. Dat betekent samenvloeien. Alleen is het belangrijk dat de momenten van samenzijn (deze confluentie) tijdig worden afgewisseld met momenten van op jezelf zijn. Ik leg dit verder uit op mijn pagina over relatietherapie onder het kopje contactcirkel.

Losmaken uit een symbiose

Ik heb er geen onderzoek naar gedaan, maar ik heb de indruk dat deze symbiose binnen stellen toeneemt. Het lijkt op een reactie op het individualisme, waarin de nadruk erg ligt op alles zelf, in je eentje, kunnen.

Veel ruzies ontstaan nu doordat de ene partner zich geclaimd en ingekapseld voelt door de ander. Hij of zij trekt zich steeds meer terug, wat de ander het gevoel van eenzaamheid of er altijd-alleen-voorstaan kan geven. Hij gaat aandacht vragen, de ander trekt zich nog verder terug. Hierdoor ontstaan eerst kleine itrritaties, dan grotere. Ruzie is het gevolg, die kan gaan van schelden tot gooien en smijten tot uiteindelijk huiselijk geweld aan toe. Er is namelijk veel kracht nodig om uit een symbiose los te komen. Veel kracht, die uit kan monden in agressie.

De Flintstones

Ik zie in gedachten vaak een soort Flintstone-filmpje: als de ene partner zich terugtrekt, zie ik Fred in zijn berevel bonkend op de deur:”Wilma, open the door!!” En als de één zich uit de voeten lijkt te maken, zie ik de ander er achteraan rennen als Barney, die met een knuppel achter Betty aanging…

In de EFT-relatietherapie noemen ze dit proces de protestpolka.

Je verbinden zonder je in te leveren

Contact is een vorm van verbinding, waarbij elk zichzelf blijft en je elkaar op de grens raakt. Helaas is contact geen schoolvak. We leren niet hoe je in een relatie je zowel aan elkaar kunt verbinden als jezelf kan blijven. Hoe je tot intimiteit kunt komen, zonder je uit te leveren. Hoe je jezelf kunt blijven, zonder je af te sluiten. Hoe je je verbonden kunt voelen, zonder de ander te claimen of je helemaal aan te passen en hoe je rustig tegen elkaar kunt zeggen, dat je nu even op jezelf iets wil doen, zonder daar ruzie voor te hoeven maken.

Ik denk wel eens: het stenen tijdperk ligt nog niet zo heel ver achter ons…

______________________________________________________
Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen samen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site: https://www.mv-gestalttherapie.nl legt ze haar werkwijze uit.
In haar blog (https://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742.
Hier kun je je gratis abonneren op haar blog: abonneer.