Enige tijd geleden schreef ik een blog over grenzen (Grenzen aangeven ). Daarin benoemde ik drie gevoelens, die mensen ervan weerhouden om hun grenzen aan hun partner aan te geven:
- het gevoel, dat grenzen aangeven in een relatie niet nodig zou moeten zijn;
- de angst dat de partner boos wordt, als je een grens aangeeft en
- de veronderstelling dat je de discussie, die kan ontstaan bij het aangeven van je grens, toch zult verliezen.
Hieronder beschrijf ik nog een aantal veel voorkomende gedachten of gevoelens m.b.t. grenzen aangeven en mijn visie daarop.
Ik wil mezelf niet blootgeven.
Het is een feit dat het aangeven van je grens laat zien waar je staat. Grenzen aangeven kan heel confronterend zijn; voor je partner maar soms ook voor jouzelf. Je bekent dan namelijk kleur, je laat jezelf kennen. Terwijl je misschien eigenlijk niet aan jezélf toe wil geven dat je die grens hebt.
Thijs wil met een vrouwelijke collega uit eten en Chantal heeft daar moeite mee. Ze vindt dat kinderachtig van zichzelf: ze wil niet jaloers overkomen en ze vindt eigenlijk dat dit soort dingen gewoon moet kunnen. Toch knaagt het. In een gesprek met Thijs komt ze erachter dat ze Thijs niet helemaal vertrouwt met precies deze collega. En op haar vragen antwoordt Thijs eerlijk dat hij van deze collega wel bijzonder gecharmeerd is. Ze is namelijk altijd zo positief over hem, terwijl Chantal wel steeds meer kritiek op hem lijkt te hebben. Hij geniet wel van haar aandacht.
Het zal duidelijk zijn dat Thijs en Chantal in dit gesprek een belangrijk aandachtspunt voor hun relatie op het spoor komen.
Bij Dorien en Kristel speelt een vergelijkbaar issue. In hun gesprek komen ze er echter achter dat het voor Kristel niet goed voelt als Dorien met een collega uit eten gaat, omdat Dorien laatste tijd weinig aandacht aan haar besteed heeft. Kristel mist Doriens aandacht en zit op haar tekort. Ook zij ontdekken een belangrijk aandachtspunt: ze moeten echt meer tijd vrijmaken voor elkaar.
Kleur bekennen aan elkaar is dus heel belangrijk: je leert elkaar veel beter kennen en je begrijpt de achtergrond van elkaars gevoelens.
Mijn grens wordt toch niet gerespecteerd!
Je hebt mensen die regelmatig de échte grens opzoeken: pas als ze voélen dat je echt niet overstag gaat, stoppen ze. Dat betekent dat je behoorlijk stevig je grens aan moet geven, niet alleen verbaal, maar ook nonverbaal. En dat je dus echt goed zeker van jezelf moet zijn.
Er kunnen verschillende redenen zijn waarom een partner zich in eerste instantie niets of te weinig aan jouw grens gelegen laat liggen. En het is goed om die redenen te onderzoeken, want je leert elkaar daardoor veel beter kennen.
De gedachte dat je grens toch niet gerespecteerd wordt, zou zeker geen reden moeten zijn om die grens daarom maar niet aan te geven. Bovendien: als je gelijk hebt, zou je je meteen moeten afvragen waarom je blijft in een relatie, waarin je partner jouw grens niet accepteert.
Ik wil mijn partner niet teleurstellen
Soms willen mensen geen grens aangeven omdat ze het pijnlijk vinden voor hun partner. Ze gaan ervan uit dat die dat niet leuk zal vinden en teleurgesteld zal zijn. En dat maakt het voor hen heel moeilijk om dan toch ”nee” te zeggen, ook al zouden ze dat het liefste willen. Hier spelen twee aspecten een rol.
Klopt jouw invulling wel?
In de eerste plaats zien we vaak dat partners voor elkaar invullen wat pijnlijk zou zijn en wat niet. Daarbij gebruik makend van hun eigen referentiekader. (Je referentiekader is het geheel van jouw waarden en normen, je visie en je ervaringen).
Jij bent echter ánders dan je partner, dus klopt jouw veronderstelling wel? Wat heb je feítelijk tot nu toe waargenomen? Als je je verplaatst in het referentiekader van je partner, hoe zou je dan reageren? Is het voor hem/ haar wel net zo moeilijk als voor jou? Heb je het hem/haar wel eens gevraagd?
Als het antwoord ja is, bespreek dit dan. Zeg bijvoorbeeld rustig: “Ik weet hoe graag je dit zou willen. Voor mij ligt dat echter anders. Ik zie of ervaar dat anders dan jij. Ik wil niet wat jij wil en ik kan/wil me hierin ook niet aanpassen, daarvoor is het te belangrijk voor mij. We zijn hierin helaas verschillend. Dat vind ik moeilijk. Ik zou willen dat het anders was, maar het klopt voor mij gewoon niet om dit of dat te doen.”
De teleurstelling van de ander dragen
Wat in ieder geval wel waarschijnlijk is, is dat je partner teleurgesteld of misschien zelfs geschrokken zal zijn. Niemand vindt het leuk om begrensd te worden. De één accepteert dat gemakkelijker dan de andere, de één zal zijn eigen teleurstelling beter kunnen dragen dan de ander. Sommige mensen worden zelfs boos als ze eigenlijk teleurgesteld zijn. Zoals al eerder gezegd: door een grens aan te geven verbreek je even het ”samen”. En dat is voor niemand leuk. En al helemaal niet als je op dat moment erg nauw met elkaar verweven bent. Als je op dat moment in de relatiecirkel in de confluentie zit. (Je kunt hierover meer lezen op mijn pagina over relatietherapie).
Dus op de korte termijn is het aangeven van een grens meestal geen leuke ervaring. Het voordeel is echter wel dat er niet gebeurt wat jij niet wil. Op de langere termijn levert het nog een ander voordeel op. Door verschil van mening en beleving te mogen hebben, blijft duidelijk dat jullie twee verschillende mensen zijn. En voor aantrekkingskracht zijn er verschillen nodig, anders valt er niets aan te trekken. Dus het is voor elke relatie noodzakelijk om vooral niet teveel op elkaar te gaan lijken. Blijf zoals een paar schoenen: daar heb je in ieder geval altijd een rechter- en een linkerschoen! Word geen anwb-stel!
Grensoverschrijding door verbaal of fysiek geweld
NB Als de boosheid van de ander tot verbaal of fysiek geweld leidt, dan heeft al dat onderzoek geen zin. dan is het ’t beste om eerst een time -out te nemen en tegen je partner te zeggen: ” Ik wil pas verder praten als we dat samen rustig kunnen. Ik wil het gesprek nu stoppen en ik ga weg – naar een andere kamer bv of even een blokje om – en laten we het over een uur (of vanavond of een ander tijdstip ) nog eens proberen.
Lees ook: Grenzen aangeven (1) ; Wat is belangrijk bij grenzen aangeven?
Discussie met je partner; Kies voor dialoog in plaats van discussie;
Teleurstellingen in je relatie
_____________________________________________________
Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen samen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site: https://www.mv-gestalttherapie.nl legt ze haar werkwijze uit. In haar blog (https://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742. Hier kun je je gratis abonneren op haar blog: abonneer op blog.
Die keuze voor jezelf of voor je partner is misschien wel één van de moeilijkste dingen in een relatie. Een relatie is geven en nemen. De balans daartussen is belangrijk: als je teveel neemt, krijgt je partner daar op een gegeven moment genoeg van. Als je teveel geeft, raak je uitgeput. Hier wordt ook wel eens de vergelijking gemaakt met een bankrekening. Als je in het rood staat, heb je niets meer te geven.
Bij een scheiding nu worden al die draadjes stuk voor stuk doorgeknipt of helaas vaker: kapot getrokken. Zeker als dat niet zorgvuldig gebeurt, levert dat heel wat pijn op, zowel voor jezelf als voor je ex. En bovendien blijf je allebei met een broddelwerk achter. Het duurt geruime tijd voordat je je eigen stuk van het breiwerk weer zodanig hersteld hebt dat je verder kunt breien.