Vrouwen en kritiek

Op augustus 26, 2016

“Als ik een hele muur prachtig verf en er zit één spettertje op de grond, wat denk je dat ze dan als eerste zegt?”

Het zal duidelijk zijn: hier was een man aan het woord. Verontwaardigd over de eeuwige kritiek van zijn vrouw. Die vrouw reageerde ook verontwaardigd:”Eén spettertje? Jij maakt je eigen fouten altijd kleiner dan ze zijn! Als je ze nou eens gewoon zélf toegeeft, dan hoef ik ze je niet onder de neus te wrijven.”

Het hele drama tussen man en vrouw in een notedop. Of althans een groot deel ervan. Mannen ”kunnen slecht tegen kritiek” en westerse, hedendaagse vrouwen hebben de neiging altijd eerst het onvolmaakte benoemen… tenminste, als de verliefdheid over is. En dat levert vele, vele ruzies op en uiteindelijk enorme verwijderingen.

Vrouwen en kritiek

Zo ongeveer sinds vrouwen stemrecht hebben – ik doe maar een gok: in ieder geval sinds ze positie in durven te nemen – zeggen ze gewoon wat hen opvalt en helaas is dat inderdaad vaak in eerste instantie het onvolmaakte. Alsof het positieve pas kan bestaan, als het negatieve eerst erkend is.

Vrouwen weten al lang dat ze niet volmaakt zijn. Dat is hen in de loop van de eeuwen door diezelfde mannen wel onder de neus gewreven. Dat inzicht in hun onvolmaaktheid maakt hen kritisch op zichzelf. Soms zelfs op het perfectionistische af. En dat maakt hen ook kritisch op anderen.

En als ik dat bij mezelf naga: zodra ik me minder goed voel, heb ik meer de neiging overal wat van te vinden. Als ik gestrest ben, heb ik van allerlei zaken meer last. Als ik daarentegen lekker in mijn vel zit, laat ik meer dingen gaan. Ik vind er dan wel wat van, maar hoef er niet iets van te zeggen. Navraag bij andere vrouwen leerde dat dit voor iedereen zo werkt.

Dus: vrouwen storen zich aan meer dingen, naarmate ze meer gestrest zijn. En als ze zich meer storen, geven ze meer kritiek.

Mannen en kritiek

Weten mannen dan niet van zichzelf dat ze onvolmaakt zijn? Willen ze alleen maar het positieve van zichzelf zien? Relativeren ze inderdaad voortdurend hun eigen tekortkomingen? Of zijn dat alleen maar stereotyperingen? (Maar ja, die ontstaan niet voor niets…)

Ik hoor mannen vaak zeggen dat ze maar al te goed weten, wat ze fout doen, maar dat ze daar niet steeds mee geconfronteerd willen worden. Als man is het nog steeds onvoldoende gebruikelijk om je kwetsbaar op te stellen. Je moet je van je sterke kant laten zien. Openlijk geconfronteerd worden met een tekortkoming is nog vaak een blamage.

Bovendien: mannen ergeren zichzélf al enorm aan dat spatje, dus waarom moet dat nog een keer hardop gezegd worden? Waarom moeten vrouwen dat er altijd in wrijven? Waarom zo negatief?

Waarom zoveel kritiek?

Tja, waarom eigenlijk? Omdat vrouwen niet zo hard geloven dat mannen hun eigen fouten inzien? Omdat ze niet zo’n hoge pet ophebben van hun zelfreflectie? (Laatst gehoord: testosteron blokkeert dat gedeelte in de hersenen waar zelfreflectie plaatsvindt…)

Inderdaad hoor ik vrouwen vaak zeggen, dat ze bang zijn dat de man zijn fouten niet uit zichzelf zal herstellen, als zij daar hun mond over houden. Bang dat de man dan zal denken: ”O, zie je wel, het valt wel mee.” En over zal gaan tot de orde van de dag.

Er is nog een andere reden waarom vrouwen veel kritiek kunnen hebben. Die staat beschreven in de blogpost: Kritiek op je partner.

Zelfkritiek voorkomt kritiek van anderen

Wat zou de vrouw in het bovengenoemde voorbeeld gezegd en gedaan hebben als de man haar als volgt was komen roepen:”Schat, kom eens even kijken? Die vlekken op de grond maak ik zó schoon, maar hoe vind je de muur geworden?”

Ik vermoed dat ze dan eerst iets over de muur gezegd had. En misschien dat ze daarna tóch nog even de aandacht op het vlekje had gevestigd. Maar dat was dan in ieder geval al anders overgekomen.

Als een man zelf begint met welgemeende excuses of met het tonen van zijn zelfinzicht, hoeven vrouwen zich daar niet meer druk over te maken. Hij ziet het zelf, gelukkig, dus zij kan die verantwoordelijkheid minstens ten dele los laten. En als ze de ervaring opdoet dat haar man de daad bij zijn woord voegt, zal ze ook steeds gemakkelijker achterover leunen en de controle loslaten. Want daar gaat het bij vrouwen vaak over: ze voelen zich verantwoordelijk en laten de teugels pas vieren, als ze erop vertrouwen dat hun partner mede de verantwoordelijkheid draagt.

Mannen, dat is dus de tip: wees haantje de voorste in het erkennen van je eigen tekortkoming en neem er concreet verantwoordelijkheid voor. Dus vestig de aandacht zelf op die gele vlek en maak hem schoon. Je vrouw zal daar erg blij van worden. En het zal zeker de nodige relatieproblemen voorkomen.

Als je echter bij voorbaat zelf al begint met relativeren of – erger nog – ontkennen… dan berg je! Want dan ontstaat er bij vrouwen een raar soort kortsluiting. Dan zal en moet ”de fout” benoemd en erkend worden. Want ze zijn toch niet gek!

Wat kunnen vrouwen anders doen?

Of toch wel? Want is de strategie van vrouwen zo effectief? Is al die kritiek effectief? Of kan ook een vrouw leren om anders met dit probleem om te gaan? Ik hoor graag reacties en tips van mannen en vrouwen.

In mijn post ”Kritiek in de relatie” heb ik nog meer geschreven over de oorzaken van het kritiek geven door vrouwen en kritiek afwijzen door mannen.

______________________________________________________

Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen samen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site: https://www.mv-gestalttherapie.nl legt ze haar werkwijze uit. In haar blog (https://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742. Hier kun je je gratis abonneren op haar blog: abonneer op blog

Verkeerde partner

Door Marike de Valk

Op juni 14, 2016

In De kunst van een relatie

Op 28 mei 2016 publiceerde Alain de Botton onderstaand stuk in de New York Times. Hoewel ik het niet met alles eens ben, staan er toch zoveel zinvolle dingen in, dat ik het mijn lezers niet wil onthouden. Bovendien is het in zijn ironie erg geestig. In een volgend blog zal ik op zijn artikel ingaan.

Ik heb zijn artikel zelf vertaald. Hier en daar wat vrij voor de leesbaarheid. Waar ”huwelijk” staat kun je ook lezen ”vaste relatie”. De tussenkopjes zijn ook door mij ingevoegd. Wie de originele, Engelse tekst wil lezen, kan hier terecht: Why you will marry the wrong person, Alain de Botton.

Waarom we de verkeerde partner kiezen

Het is één van de dingen waar we het meest bang voor zijn en die we met grote inspanningen trachten te vermijden. En toch overkomt het ons: we trouwen (of: gaan een vaste relatie aan met – MdV) de verkeerde!

Gedeeltelijk komt dat doordat er een scala aan problemen opduikt, zodra we proberen echt dichtbij anderen te komen. Eigenlijk is namelijk niemand ”normaal”. Dat lijkt alleen zo voor mensen die ons niet zo goed kennen. In een wijzere, over meer zelfkennis beschikkende samenleving dan de onze, zou de standaardvraag bij een eerste afspraakje ongetwijfeld zijn: “En op welke manier ben jíj gek?’’
Onze manier van gek-zijn is misschien dat we een verborgen neiging hebben om woest te worden wanneer iemand het niet met ons eens is. Of misschien kunnen we ons alleen ontspannen als we aan het werk zijn. Misschien zijn we op onze hoede voor intimiteit na de seks of slaan we dicht als iemand ons vernedert. Niemand is volmaakt.

Gebrek aan zelfbewustzijn

Het probleem is dat we ons vóór ons huwelijk zelden bezig houden met onze complexen. En als tijdelijke relaties onze gebreken dreigen te onthullen, geven we de schuld aan de betreffende partner en verbreken de relatie.

En wat onze vrienden betreft: die hebben te weinig belang bij het moeilijke werk om ons tot inzicht te brengen. Eén van de voordelen van het single zijn is dan ook dat we onszelf kunnen blijven beschouwen als iemand met wie het makkelijk samenleven is.

Onze partners beschikken over net zo weinig zelfbewustzijn als wijzelf. Natuurlijk, we doen ons best om hen te begrijpen. We bezoeken hun families. We kijken naar hun foto’s, we ontmoeten hun schoolvrienden. Dit draagt er allemaal aan bij dat we denken dat we ons huiswerk hebben gedaan. Niets is minder waar. Het huwelijk blijkt uiteindelijk een grandioze, hoopvolle, oneindige gok, aangegaan door twee mensen die nog niet weten wie ze zelf zijn of hoe hun partner zal blijken te zijn. Ze verbinden zichzelf daarmee aan een toekomst, die ze niet kunnen bevatten en die ze onvoldoende hebben onderzocht.

Het verstandshuwelijk

In het grootste deel van de beschreven geschiedenis zijn mensen met elkaar getrouwd om allerlei logische redenen: omdat haar stuk land grensde aan dat van jou; of omdat zijn familie een bloeiend bedrijf had; omdat haar vader bestuurder was van de stad; omdat er een kasteel was dat binnen de familie moest blijven of omdat beide ouderparen dezelfde interpretatie van een heilige tekst onderschreven. En in deze verstandshuwelijken groeiden eenzaamheid, ontrouw, en misbruik. De harten gingen op slot en dat klonk door in geschreeuw vanuit de kinderkamers.

Het verstandshuwelijk was achteraf gezien helemaal niet zo redelijk: het was vaak doelmatig, bekrompen, poenerig en uitbuitend. Daarom heeft datgene wat het uiteindelijk vervangen heeft – het gevoelshuwelijk – zichzelf tot nog toe nog nauwelijks hoeven te verantwoorden.

Het gevoelshuwelijk

Wat er toe doet in het gevoelshuwelijk is dat twee mensen zich tot elkaar aangetrokken voelen door een overrompelend instinct en in hun hart zeker weten dat ze de ware gevonden hebben. Hoe onverstandiger een huwelijk lijkt – misschien kennen ze elkaar pas 6 maanden, misschien heeft éen van hen geen werk of hebben beiden nauwelijks hun tienerjaren achter de rug – hoe veiliger het kan voelen. Roekeloosheid is nu de reactie op alle fouten van het verstand, dat voorheen de katalysator van alle ellende bleek. Deze overwaardering van het ”gevoel” is de traumatische reactie op de eeuwenlange, onredelijke logica van het verstandshuwelijk.

Keuze vanuit herkenning

We denken dat we in het huwelijk geluk zoeken, maar zo eenvoudig ligt het niet. Wat we eigenlijk zoeken is herkenning (vertrouwdheid) – en die herkenning zou wel eens alle plannen die we voor ons geluk hadden bedacht, aardig in de war kunnen sturen. We zijn in onze volwassen relaties op zoek naar díe gevoelens, die we zo goed kenden vanuit onze kindertijd. De liefde die de meesten van ons in de vroege jeugd geproefd hebben, was echter vaak vermengd met andere, meer destructieve dynamieken. We wilden misschien zo graag een vader of moeder helpen, die de controle verloor; misschien bleven we verstoken van de warmte van een van onze ouders of waren bang voor diens boosheid; of wellicht voelden we ons wellicht niet veilig genoeg om onze eigen wensen kenbaar te durven maken.

Wat is het dan logisch dat we als volwassene bepaalde huwelijkskandidaten afwijzen, niet omdat ze fout zijn maar omdat ze te goed zijn – te evenwichtig, rijp, begrijpend en betrouwbaar – iets wat ons zo vreemd overkomt. We trouwen met de verkeerde mensen omdat we ‘geliefd worden’ niet associëren met ‘ons gelukkig voelen’.

Keuze vanuit eenzaamheid

We maken ook fouten in onze keuze voor een partner omdat we ons zo eenzaam voelen. Niemand is in de juiste positie om een partner te kiezen als het alleenblijven ondraaglijk voelt. We zouden eerst compleet vrede moeten hebben met het vooruitzicht van jarenlange eenzaamheid om de juiste partner te kunnen kiezen. Omdat we anders het risico lopen meer te houden van het niet-langer-alleen-zijn dan van de partner, die ons voor dat lot behoedt.

Keuze om de fijne gevoelens vast te houden.

Tenslotte trouwen we omdat we een fijn gevoel zo graag vast willen houden. We gaan er van uit dat het huwelijk de vreugde zal bottelen (= in een fles opslaan, MdV) die we voelden toen de gedachte aan een huwelijksaanzoek voor het eerst in ons opkwam. Misschien waren we in Venetië, op een lagune, in een motorbootje, met de avondzon, die schitteringen over de zee uitstrooide. Misschien spraken we over diepten van onze ziel, die niemand eerder zo goed had aangevoeld, met het vooruitzicht op een diner in een palazzo later op de avond.

We trouwden om die gevoelens te laten voortduren, maar zagen niet dat er geen automatische verbinding is tussen deze gevoelens en het instituut huwelijk. Integendeel, het huwelijk heeft de neiging ons naar een heel ander, meer pragmatisch plan te sturen. Een plan, dat zich misschien ontvouwt in een vinexwoning, met een lange reistijd en gekmakende kinderen, die de passie doden, waar ze ooit uit voortkwamen. Het enige punt van overeenkomst is nog de partner. Die misschien juist het slechtste ingrediënt blijkt om te bottelen.

De volmaakte partner bestaat niet.

Het goede nieuws is echter dat het er niet toe doet of we de verkeerde partner hebben getrouwd. We moeten dan ook niet hem of háár achter ons laten, maar het romantische idee dat de laatste 250 jaar in het westerse begrip van het huwelijk is geslopen. Het idee dat er een volmaakt wezen bestaat, dat aan al onze behoeften tegemoet kan komen en elk verlangen bevredigt.

We moeten dat romantische idee inruilen voor een tragisch (en op sommige punten komisch) bewustzijn dat ieder mens ons ooit zal frustreren, kwaad maken, vervelen, gek maken en teleurstellen. En dat wij – zonder enige kwade bedoeling – hetzelfde doen bij hen. Dat er nooit een eind zal komen aan ons gevoel van leegheid en incompleetheid. Maar niets van dit alles is reden om te scheiden. De keuze met wie we onszelf willen verbinden heeft alleen maar te maken met de vraag voor welk soort lijden we het meest bereid zijn onszelf op te offeren.

Deze filosofie van het pessimisme biedt een oplossing voor veel stress en ergernis rondom het huwelijk. Het mag vreemd klinken, maar pessimisme verlicht de enorme druk die onze romantische samenleving op het huwelijk legt. Het falen van een specifieke partner om ons te bevrijden van ons verdriet en onze melancholie blijkt hiermee niet een argument tégen die partner. Het is geen teken dat een verbintenis zal falen of drastisch verbeterd moet worden.

Onderhandelen over het verschil

De persoon die het best bij ons past is niet degene die elke smaak met ons deelt, want die persoon bestaat niet. Het is degene die in staat is om intelligent over de verschillen in smaak te onderhandelen, die goed is in meningsverschillen. Het is niet het idee van een perfecte complementariteit (elkaar aanvullen), maar de capaciteit om ruimhartig verschillen te kunnen dragen. Dát is het criterium voor de ‘’niet totaal verkeerde partner’’. Compatibiliteit (bij elkaar passen) is het resultaat van liefde, niet de voorwaarde vooraf!

Romantiek heeft ons een slechte dienst bewezen. Het romantische idee van het huwelijk is verantwoordelijk voor veel van wat we nu ongewoon en verkeerd vinden. En daardoor eindigen we alleen, ervan overtuigd dat onze verbintenis, met zijn onvolkomenheden, niet ‘’normaal’’ is. We zullen moeten wennen aan deze ‘’tekortkomingen’’. We zullen er voortdurend naar moeten om in allerlei opzichten meer vergevingsgezind, humoristisch en vriendelijk ten opzichte van onszelf en van onze partner te zijn.

Alain de Botton (@alainthebotton) is filosoof en de auteur van de novelle The Course of Love

______________________________________________________

Verliefd op een ander…

Door Marike de Valk

Op mei 5, 2016

In Verliefd op een ander

“Het is lente, ik voel het aan mijn instrumenten!”

Met deze ondeugende opmerking kreeg mijn vader elk voorjaar weer de lachers op zijn hand. Want het is zo herkenbaar: ook dit jaar is het weer regelmatig prachtig lenteweer; iedereen komt naar buiten, de bloesem trekt vele fietsers en wandelaars en iedereen geniet, voelt dat h/zij leeft én… loopt het risico verliefd te worden. Kregen we afgelopen winter veel aanmeldingen van mensen bij wie ”het gevoel weg” was; de afgelopen weken gingen veel aanmeldingen over:”Mijn partner is verliefd op een ander!”
Iedereen schrikt daarvan. En toch overkomt het praktisch iedereen in een langerdurende relatie wel een keer. Als je openstaat voor het leven, als je jezelf niet bewust afsluit voor gevoelens, dan is de kans groot dat je een keer verliefd op een ander wordt. Want er lopen veel leuke mensen rond op deze aarde!

Moet je het je partner vertellen?

Het overkomt dus veel mensen. En het levert vaak grote crises op. Want niemand had dat verwacht! Ook al hoor je het regelmatig en gaan de meeste soaps over niets anders: iedereen lijkt er van overtuigd dat het hén niet zal overkomen.

De meeste mensen hebben het er samen ook nooit over gehad en hebben geen afspraken gemaakt over: wel vertellen, niet vertellen? Hoe ver mag je gaan? etc.

Mijn advies zou dan ook zijn: bespreek deze mogelijkheid van tevoren. Het kan echt ook jullie overkomen.

Je kunt bijvoorbeeld de afspraak maken, dat je het met elkaar deelt als je gevoelens krijgt voor een ander. Dat heeft voordelen: hoe opener je het met elkaar kunt bespreken wanneer je een ander leuk vindt, hoe vanzelfsprekender het ook is om met elkaar te delen wanneer de verliefdheid toeslaat. Tenslotte is het iets belangrijks wat jou overkomt. En als je belangrijke dingen níet met je partner deelt, doet dat zeker iets met je relatie.

Sommige partners willen echter elkaar wel de ruimte geven, maar er dan niet mee geconfronteerd worden. Ik heb begrepen dat het in Frankrijk heel normaal is om een geheime liefde te hebben. En dat het net zo normaal is om dat níet aan je partner te vertellen. In de film l’ Avenir is de eerste reactie van een 50-jarige vrouw op de bekentenis van haar man, dat hij vreemdgaat, dan ook:””Waarom moet je me dat zo nodig vertellen??”

Zo kan het dus ook. Welke afspraak je kiest, is mijns inziens minder belangrijk dan dat je een afspraak maakt en het samen over de mogelijkheid hebt.

Waarom word je verliefd op een ander?

Al eerder heb ik een blog geschreven over mogelijke redenen waarom je verliefd wordt op een ander: https://www.mv-gestalttherapie.nl/blog/verliefdheid-op-een-ander/.

Het gaat uiteindelijk vaak over behoefte aan iets nieuws, vandaar dat de lente ook zo’n seizoen is waarin dit vaak voorkomt. Of vakantie: als je even uit de sleur in een nieuwe omgeving bent. Verliefdheid heeft te maken met je weer levendig voelen, enthousiast, alsof alles weer gaat stromen na een tijd van stilstand en wellicht ook sleur.

Zolang de verliefdheid geen crisis in je eigen relatie teweeg brengt en je er samen over kunt praten en lachen, kan het zelfs stimulerend werken voor je eigen relatie. Je bent immers vrolijker, enthousiaster, alles gaat makkelijker… dat heeft ongetwijfeld ook invloed op je partner en andere gezinsgenoten. Verliefd op een ander hoeft geen probleem te worden. Dat wordt het meestal pas als er ruzie ontstaat en onenigheid over wat je al dan niet met je verliefdheid gaat doen.

Maak afspraken

Daarom is het belangrijk dat jullie samen afspraken maken over wat je wel en niet met je verliefdheid gaat doen. Bespreek met elkaar wat jouw wensen zijn en wat je partner kan verdragen. Bespreek wat hij/zij wil weten. Daar zijn eveneens geen richtlijnen voor. Het is niet per definitie beter om àlles te vertellen, sommige partners willen liever niet zoveel weten. Zolang jullie het maar eens zijn over de te volgen gedragslijn. Het gaat erom dat jullie hier samen uitkomen en dat er geen sfeer van vermijding en/of liegen ontstaat.

Verliefd op een ander: leer er mee omgaan en denk niet dat het meteen het einde van je relatie is! Als we hier beter in worden zou dat wel eens veel scheidingen kunnen schelen. En daarmee ook veel kinderleed!

______________________________________________________

Idee voor Valentijnsdag

Door Marike de Valk

Op februari 11, 2016

In Valentijnsdag

Dit keer een idee voor Valentijnsdag: Geef elkaar een HEIdag cadeau! Hieordnber leg ik uit wat dat is en waarom dat een goed idee kan zijn.

Aandacht voor je relatie

Ik ben eigenlijk wel een voorstander van Valentijnsdag: het zou een dag kunnen worden waarop je extra aandacht besteedt aan je relatie. Samen even stilstaat bij hoe het gaat, elkaar een kaartje stuurt of een lief briefje op het hoofdkussen legt. Een dag waarop je je even realiseert dat liefde niet vanzelfsprekend is en aandacht behoeft!

In een eerdere post heb ik al geschreven over de oorsprong van Valentijnsdag en over wat mannen graag zouden krijgen voor Valentijnsdag (Liever seks dan een cadeautje).

Dit keer wil ik de nadruk graag leggen op de aandacht die een relatie nodig heeft. Hoewel weinig mensen zich dat realiseren hebben relaties zonder extra zorg in principe een beperkte houdbaarheidsdatum. Net zoals planten. Als je die geen water geeft en regelmatig plantenvoeding, dan gaan ze ook dood. Je moet relaties dus goed onderhouden.

Idee voor Valentijnsdag

Mijn idee voor Valentijnsdag bestaat dan ook uit een aanbod, dat een bijdrage kan leveren aan dit broodnodige relatie-onderhoud. Wellicht spreekt mijn aanbod in eerste instantie vooral vrouwelijke en mannelijke ondernemers aan, maar het is zeker voor iedereen heel zinvol:

geef elkaar een HEIdag voor je relatie cadeau! Een dag waarop je onder deskundige begeleiding aandacht besteedt aan je relatie in een mooie omgeving. Een dag ter preventie van problemen!

Ik wens iedereen een fijne en zinvolle Valentijnsdag!

______________________________________________________

Gelukkig nieuwjaar!

Door Marike de Valk

Op januari 3, 2016

In De kunst van een relatie

Graag wens ik ieder die dit leest een gelukkig nieuwjaar. Een wens die we de komende weken veel uit zullen spreken. Uit ervaring weet ik dat die vraag na een week ongeveer gevolgd zal worden door de vraag:”Mag dat nog eigenlijk?” Waarop ik altijd zeg:”Mij mag je het hele jaar door een gelukkig nieuwjaar wensen!”

Maar wat wensen we elkaar als we dat zeggen? Wat is voor mij een gelukkig nieuwjaar? En wat voor jou? Wat is een gelukkig nieuw jaar als je op het punt staat om te scheiden? Stel dat je er net achter gekomen bent dat je partner vreemd gegaan is? Of als je partner je net verteld heeft geen gevoelens meer voor je te hebben? Als je net ontslagen bent of er ontslag dreigt? Of als je zelf ernstig ziek bent of een dierbare dat is? Wat is dan een gelukkig nieuwjaar?

Diepgang

“Ik wil diep met jullie gaan”, zei Herman Finkers in zijn oudejaarsconference. “Maar bij diepgang dalen de kijkcijfers…”

Toch is dat precies wat ik denk dat we voor een gelukkig nieuw jaar nodig hebben: diepgang. En met ”we” bedoel ik eigenlijk iedereen, mensen met en zonder partnerrelaties, met en zonder kinderen.

Om dat uit te leggen, moet ik even een uitstapje maken. Zoals sommigen van mijn lezers weten, heb ik een theologische achtergrond. Ik heb, vóórdat ik Gestalt- en relatietherapeut werd , theologie gestudeerd in Nijmegen t/m mijn kandidaatsexamen (gelijk aan het huidige bachelorsniveau). Later heb ik nog een jaar spiritualiteit gestudeerd.

Niet dat ik kerkelijk ben; integendeel, zou ik haast zeggen. Maar ik kan wel genieten van oude tradities en symbolen. En de wijsheid zien in oude verhalen, die niet voor niets al zo lang overgeleverd zijn. Dat is toch een teken van kwaliteit. Zoals het bij de top 2000 een teken is van kwaliteit als een lied al jaren in de top 10 staat!

Ik ben theologie gaan studeren vanuit mijn behoefte aan diepgang. Aan bezig zijn met de vraag waar mensen nu eigenlijk in geloven. Wat hen bezighoudt, wat hen raakt en motiveert, op grond waarvan ze hun keuzen maken. En welke rol hun geloof daar in speelt.
Die diepgang vind ik terug in mijn werk. Ik onderzoek met mensen waar ze tegenaan lopen, wat hen energie kost en wat hen energie geeft. We bespreken waar ze tevreden zijn over zichzelf en waar ze zich schuldig over voelen of zich voor schamen. We zoeken samen naar wegen om anders om te gaan met teleurstelling, pijn en verdriet.

En in relatietherapie vind ik de diepgang als stellen vertellen over hun relatie en de beperkingen, die ze daar in tegenkomen. Als ze vertellen over hun verlangens naar echt contact met hun partner. En hoe ze elkaar kwijtraken door de drukte van het werk, de slapeloze nachten van de jonge kinderen, de veeleisende sociale verplichtingen, de verbouwing van hun huis. Hoe ze zich afvragen of die partner het nog wel is…

Verandering

In al die gesprekken zoek ik – in de relatietherapie samen met collega Wilfried – naar waar het nu ten diepste over gaat. Waar mensen nu écht naar op zoek zijn. En wat hen belemmert om dat te kunnen vinden, bij zichzelf, bij elkaar.

We onderzoeken hoe hun waarden en normen mbt relaties: wat maakt een relatie goed (genoeg)? Waar word je gelukkig van?

We proberen geen quick fix te bieden, die over een paar maanden uitgewerkt is; geen dieet waar je na verloop van tijd meer van aankomt dan je afgevallen was. Een quick fix levert geen gelukkiger relatie, geen gelukkiger nieuw jaar op. Daar is meestal een fundamentelere verandering voor nodig, die kan beklijven.

Een fundamentelere verandering kan alleen tot stand komen als je dieper graaft. Als je uitkomt bij iets waar je echt in kunt geloven en waar je echt voor kunt gaan staan. Anders houd je het niet vol. En vervolgens heb je dan mensen om je heen nodig, die in hetzelfde geloven en die je kunnen stimuleren om vol te houden, als het even wat moeilijk wordt. Zoals jij op andere momenten hén kunt stimuleren.

Goud, wierook en mirre.

Zo heb ik zelf ook regelmatig behoefte aan iemand of iets, die/dat míj inspiratie geeft. Behoefte aan eigen voeding, behoefte aan verbinding, aan het gevoel bij een grotere gemeenschap te horen.Vanuit die behoefte bezocht ik vanmorgen een viering in de Boskapel, een Augustijnse gemeenschap, die zich om begrijpelijke redenen losgemaakt heeft van de katholieke kerk, maar zich wel bezig houdt met de oude verhalen en symbolen van de christelijke traditie. Het thema was: Drie Koningen. ”Wat is jouw droom?”vroeg de pastor. ”Wat is de nieuwe weg die jij wilt gaan?”

Wat is jouw droom voor dit nieuwe jaar?

Een mooie vraag, die ik graag doorgeef. Wat is jouw droom voor dit nieuwe jaar? Met betrekking tot je leven, je werk, je relatie en/of je gezin?

En dan niet alleen qua financiële en materiële zekerheid, hoe belangrijk ook. Maar ook met betrekking tot zingeving en verbinding: hoe wil jij partner zijn? Of vader of moeder? Hoe wil jij vriend zijn voor je vrienden? Hoe wil jij deel uitmaken van onze samenleving?

Wat is jouw droom met betrekking tot leven en dood, verleden en toekomst: wat zijn jouw bronnen, die jou voeden? Wat neem jij mee vanuit jouw traditie, wat zijn voor jou belangrijke waarden en normen? En hoe wil jij daarmee een gezamenlijke toekomst helpen vorm geven?

Vragen, die er toe doen. Vragen die leiden naar diepgang en misschien wel tot een noodzakelijke verandering. In je leven en in je relatie. Vragen om met je partner over te praten, die jullie wellicht kunnen helpen om er samen een gelukkig nieuwjaar van te maken.
Ik wens ieder een inspirerend en gelukkig nieuwjaar toe, met veel goud, wierook en mirre!

______________________________________________________

Vertrouwen na vreemdgaan

Door Marike de Valk

Op september 20, 2015

In De kunst van een relatie

Vaak krijg ik bij stellen, waarvan de één vreemd is gegaan, de vraag: ”Hoe lang duurt het voordat ik mijn vriend(in) weer kan vertrouwen? Ik wil hem/haar niet kwijt, maar de twijfel knaagt de hele tijd… Zou h/zij opnieuw in de fout gaan? Zou h/zij me opnieuw kwetsen?”

Ik zeg altijd: “Je hebt geen enkele garantie dat h/zij niet opnieuw vreemd zal gaan of je opnieuw zal kwetsen. Je hebt geen enkele garantie dat je alles in de gaten zult hebben. Je hebt geen enkele garantie of h/zij alle beloftes, die nu hartstochtelijk gemaakt worden, na zal komen. Overigens heb je óók geen enkele garantie van het tegenovergestelde.”

Vertrouwen heeft immers per definitie te maken met ”iets niet zeker weten”. Als je iets zeker weet, heb je geen vertrouwen meer nodig. Dan heb je controle. En vertrouwen is precies het tegenovergestelde van controle. En daarom wellicht ook zo moeilijk.

Confrontatie met schaduwkanten

Veel mensen ervaren:”Mijn vertrouwen is beschaamd. Als er nu íemand was, die ik vertrouwde, dan was h/zij het wel! De grond is onder mijn voeten weggeslagen!” Opeens blijkt je partner niet te zijn zoals je dacht dat h/zij was.

Dat is vaak het moeilijkste: je realiseren dat je een beeld van je partner hebt gehad, dat maar voor een deel blijkt te kloppen. Hij is niet zo eerlijk als je dacht, zij niet zo zorgzaam. Hij blijkt jou heel gemakkelijk te kunnen ”blokken” (handelen alsof jij en jullie relatie niet bestaat); zij blijkt voor zichzelf te kunnen gaan op het egoïstische af, terwijl je haar juist altijd zo ontzettend sociaal vond. Het is als de eerste kras op je splinternieuwe auto, en dan nog veel malen erger.

Deze negatieve kanten, die vaak lang verstopt zijn, noemen we ook wel ”schaduwkanten’. Geconfronteerd worden met een schaduwkant van je partner, is vaak heel erg pijnlijk en soms zelfs ontluisterend.

Vaak geldt dat echter voor de betreffende partner zelf ook. Hoe vaak horen we niet: “Ik had nooit verwacht, dat ik zoiets zou doen. Nooit gedacht dit mij zou overkomen! Dat ik verliefd zou worden op een ander, dat ik vreemd zou gaan. Nooit gedacht, dat ik mijn geweten zo weg kon duwen, om toch te doen wat ik graag wilde!” (Lees ook de andere blogs in: Verliefd op een ander).

Vaak is de partner, die het vertrouwen heeft beschaamd, ook erg geschrokken van zichzelf. Van wat zij zichzelf wijs heeft gemaakt, hoe hij de situatie voor zichzelf heeft gebagatelliseerd, hoe zij geweigerd heeft om na te denken over wat e.e.a. voor haar partner betekent. Geconfronteerd worden met je eigen schaduwkanten is óók heel pijnlijk en kan je gevoel van eigenwaarde een flinke knauw geven.

Net zoals geen enkele auto er altijd als nieuw uitblijft zien, zo loopt ook elke relatie deuken en krassen op. Vroeger of later kom je de schaduwkanten van je partner tegen. Om de doodeenvoudige reden dat mensen niet volmaakt zijn. Soms is het een klein krasje, soms een fikse deuk. Soms is het goed te herstellen of weg te werken, soms blijft het altijd knagen aan je ziel. Het is goed je dat te realiseren. Een volmaakte relatie bestaat niet, dus denk niet dat dit in je in een volgende relatie níet meer zal overkomen.

De vraag is: kun je van je partner leren houden mét zijn/haar schaduwkanten? Wellicht ondanks jezelf?

Bewuste keuze maken

Vreemd genoeg weet de bedrogen partner vaak meteen: ”Ik wil hem/haar toch niet kwijt. Ook al heb ik altijd gezegd:”Ik schop hem/haar de deur uit!”. Nu weet ik dat ik van hem/haar houd en dat ik wil dat h/zij blijft.”

In de praktijk blijkt juist de bedrogen partner dus vaak graag de relatie te willen redden en is het de ontrouwe partner, die aarzelt. Want die had weer even geproefd aan de passie van elk nieuw begin… en dat te moeten loslaten valt niet mee. Als je dan puur je gevoel zou volgen, dan zou je gaan voor het nieuwe, het geweldige.

Daarom is het ook niet aan te raden om in dit soort situaties alléén maar je gevoel te volgen. Het is beter om óók te luisteren naar je verstand en naar je geweten. De keuze om weg te gaan ofwel je partner eruit te gooien heeft immers enorme consequenties. Voor jouzelf, maar ook voor eventuele kinderen, voor je omgeving. Je scheidt niet alleen van je partner: je scheidt van een heel systeem!

En dus is het belangrijk om heel bewust de keuze te maken: ga ik voor deze relatie? Ga ik met alles wat ik in me heb proberen om er wat van te maken? Kies ik voor deze relatie met alle onzekerheden en onvolmaaktheden?

Of kies ik voor een scheiding met alle gevolgen van dien? En waar kies ik dan eigenlijk voor? Voor een romantisch gevoel, waarvan ik zelf ook wel weet dat het niet stand houdt? Of heb ik het gevoel dat ik alleen trouw aan mezelf kan blijven door mijn huidige partner te verlaten?

Want soms is dat het geval. Soms zijn partners niet goed voor elkaar, soms maken partners elkaar kapot. Dan is scheiding pijnlijk, maar het meest gezonde wat je kunt doen. Overigens geldt dat net zo goed voor de bedrogen partner.

Van vertrouwen in de ander naar vertrouwen in jezelf.

Veel bedrogen partners schieten in het begin in de controle modus: mail, telefoonrekeningen, alles wordt gecheckt. Ze voelen zichzelf daar echter lang niet altijd goed bij. En het helpt meestal ook niet echt. Als je partner je echt wil bedriegen, vindt h/zij heus wel mogelijkheden. Je krijgt nooit 100% zekerheid.

Als je besluit om bij elkaar te blijven, betekent dit dus per definitie: leven met een bepaalde mate van onzekerheid: de onzekerheid of jullie relatie deze crisis aankan, de onzekerheid of jullie er samen beter uit zullen komen of dat de glans er voor eeuwig vanaf zal zijn.

Nu kunnen we dat leven met onzekerheid veel beter dan we ons realiseren. Ga maar na: elke keer als je in de auto of het vliegtuig stapt, weet je ook niet of je heelhuids thuis zult komen. Zelfs als je te voet of met de fiets over straat gaat, weet je dat niet. En toch blijven gelukkig maar heel weinig mensen daarom altijd thuis.

Als je mensen vraagt waarom ze dat durven, blijkt vaak dat ze vooral vertrouwen in zichzelf hebben: ik vertrouw mijn eigen reactievermogen; ik vertrouw mijn eigen rijvaardigheid. En daar zit de oplossing.

Als je je partner (nog) niet durft te vertrouwen, zorg er dan in elk geval voor, dat je jezelf kunt vertrouwen. Zorg dat jij in ieder geval zélf doet, wat goed voor jou en voor jullie relatie is. Sta achter jezelf en je eigen keuze (soms zelfs tegen de hele omgeving in). Maak bewuste keuzes, ook al zijn die per definitie gebaseerd op onzekerheden. Word geen slachtoffer van de situatie. Als je dat allemaal doet, zal je vertrouwen krijgen in jezelf. En zelfvertrouwen maakt sterk.

Sterker uit de crisis?

Esther Perel, Amerikaans relatietherapeute, heeft veel onderzoek gedaan naar partners ná een affaire. Ze benoemt drie mogelijkheden: ofwel partners gaan uit elkaar; ofwel partners blijven bij elkaar omwille van de kinderen, het huis, de omgeving, maar bereiken elkaar nooit meer echt; ofwel partners groeien samen door deze crisis heen en komen er beter uit. Die laatste groep bleek veel geïnvesteerd te hebben in de relatie én in zichzelf. Veel moeite gedaan te hebben om elkaar echt te bereiken, zich kwetsbaar naar elkaar op te stellen, tijd en aandacht aan elkaar besteed te hebben.

Maar ook veel tijd en aandacht aan zichzelf te hebben besteed. Want echte verbinding kan alleen ontstaan tussen twee mensen, die stevig op hun eigen benen staan en een eigen sociale kring hebben, die hen kan steunen.

Wij zien dat ook in onze praktijk: dat stellen na een affaire – met pijn en moeite, maar met doorzettingsvermogen – elkaar opeens op een andere manier gaan bereiken. Gesprekken met elkaar gaan voeren, die ze voorheen niet voerden. Intimiteit met elkaar bereiken, die ze voorheen niet kenden. De ander én zichzelf aanpakken en niet sparen, op een constructieve manier. En daardoor ieder apart én samen groeien.

Want een goede relatie is een brug op twee pijlers.

_______________________________________________________

Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen samen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site: https://www.mv-gestalttherapie.nl legt ze haar werkwijze uit. In haar blog (http://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742. Hier kun je je abonneren op haar blog: abonneer op blog.

Praat over depressie!

Door Marike de Valk

Op september 12, 2015

In De kunst van een relatie

Depressie is een taboe. Zelfmoord nog veel meer. De afgelopen dagen zien we echter naar aanleiding van de zelfmoord van de schrijver Joost Zwagerman de oproep ‘’Praat erover!’’ overal verschijnen. ”Praat erover” is de oproep op de site 113online.nl, een online hulpdienst voor mensen met zelfmoordgedachten. De oprichter hiervan – psychiater Jan Mokkenstorm – en psychiater Bram Bakker zijn een actie in de media begonnen om mensen vooral te bewegen om te praten over zelfmoord en depressie en het niet in de taboesfeer te laten. Depressie, aldus Bakker in RTLLate Night, verdient dezelfde aandacht als andere ziekten als bv ALS. Een onmiddellijk reactie op die uitspraak was het initiatief van een aantal mensen om samen met Bakker een depressiegala te organiseren in januari 2016.

Depressie

Een belangrijk kenmerk van depressie kan zijn dat je steeds meer naar binnen keert en steeds minder in staat bent om contact te maken met mensen om je heen. Je voelt je afgesloten. Je hebt erg weinig energie en die energie richt zich vooral naar binnen. Vaak op een destructieve manier, bv in de vorm van negatieve gedachten over jezelf of soms ook in jezelf krassen of op een andere manier pijn doen. Uiteindelijk kan dit resulteren in zelfmoord.
In de Gestalttherapie noemen we dit ‘’retroflectie’’: je negatieve energie richt zich ipv naar buiten terug naar jezelf.
De oproep ‘’Praat erover!’’ is dan ook uiterst belangrijk, zowel voor mensen met depressieve gevoelens als voor hun omgeving. Negeer het niet, benoem hardop tegenover iemand anders wat je ervaart, voelt, doormaakt, ziet! Ook als omgeving. Ook als je het moeilijk vindt.

Wat kun je doen als omgeving?

Omgevingen, waaronder partners, reageren vaak op twee manieren op mensen met depressieve gevoelens:

Ze proberen hem/haar op te beuren door goedbedoeld te zeggen: ’’Dat valt toch wel mee’’, of: ”Kom op, even doorzetten’’ etc. Helaas ontken je hiermee de ernst van de gevoelens van degene, die net geprobeerd heeft om jou deelgenoot te maken van de troosteloosheid en machteloosheid binnen in hem of haar. Als er iets níet helpt, is het ontkenning van diens gevoel.
Depressie is besmettelijk. Voor je het weet, voel je jezelf ook moedeloos en machteloos. Dat is één van de redenen dat depressieve mensen langzamerhand een aantal vrienden kwijt raken. Die trekken zich terug of minimaliseren het contact. Begrijpelijk, maar jammer.

Het is dan ook de kunst om echt te luisteren naar je depressieve vriend (in), zonder jezelf mee te laten zuigen en zonder mee in de put te gaan zitten. Daarvoor kun je een aantal uitgangspunten in gedachten houden (lees ook mijn pagina over depressie):

1. Naar buiten komen

Het is belangrijk om te weten dat het uiten van je depressieve gevoelens noodzakelijk is bij een depressie, maar ook moeilijk. Op de een of andere manier hebben depressieve mensen zich aangeleerd om niít naar buiten te komen met wat hun echt dwarszit. Vaak gaat het nog verder dan niet naar buiten komen: ze hebben zichzelf ook afgeleerd om zélf te voelen wat er precies in hen gebeurt. Ze hebben zich als het ware afgevlakt of een schild opgebouwd om maar niet te hoeven voelen.

Ooit zal dat ongetwijfeld goed geholpen hebben, anders hadden ze die overlevingsstrategie niet ontwikkeld. Maar inmiddels zijn ze er in vast komen zitten en voelen ze zich er hopeloos ongelukkig bij. Ze zijn vaak niet alleen het voedende en stimulerende contact met de buitenwereld, maar ook met zichzelf kwijt.

Daarom is het belangrijk dat h/zij voelt dat het bij jou veilig is om erover te praten! En dat jij het initiatief daartoe neemt. Want antwoord geven op een vraag is altijd gemakkelijker dan zelf ergens over beginnen.

Je kunt bijvoorbeeld betrokken vragen stellen als: ‘’Hoe is het vandaag? Beter of slechter dan gisteren? Heb je iets meegemaakt dat het verbeterde/verslechterde?’’ Geïnteresseerde vragen die je immers ook zou stellen als het een fysieke ziekte betrof, waarbij iemand zich de ene dag – of de ene periode – beter voelt dan de andere. Hoe dan ook:”Praat erover!”

2. In beweging komen

Ten tweede is het goed om te weten dat fysiek in beweging komen een belangrijk hulpmiddel is om een depressie te hanteren. Depressieve mensen zijn vaak ontzettend moe, maar die moeheid is niet fysiek. Samen met je depressieve vriend(in) gaan hardlopen of een stevige wandeling maken helpt vaak: door zich fysiek moe te voelen, ervaart h/zij fysieke vermoeidheid als iets anders dan de lage energie, die anders de boventoon voert. En ook het ervaren van die verschillen is belangrijk en geeft innerlijk wat beweging. Bovendien komen er dan andere hormonen vrij (endorfines), die een beetje tegengif vormen voor de depressieve gevoelens. Dus neem je vriend(in) op sleeptouw en ga regelmatig met hem rennen of fietsen of stevig wandelen.

3. Stimuleer professionele hulp

Ten derde is het belangrijk om iemand ertoe te bewegen professionele hulp te gaan zoeken. Als h/zij het al niet om zichzelf doet, dan om jou! Al was het maar om jou als vriend of partner gerust te stellen! De reden doet er eigenlijk helemaal niet toe, als iemand maar gaat of online hulp zoekt, om te beginnen door naar de huisarts te gaan. Ga bij voorkeur zelf mee, zowel als steun voor je vriend(in) – en je hoeft echt geen partner te zijn om mee te kunnen gaan – als om de huisarts te vertellen hoe jíj je vriend(in) ervaart.

4. Zorg goed voor jezelf!

Ten vierde is het belangrijk om je te realiseren dat het averechts werkt als jij ook depressief wordt. Dus zorg goed voor je eigen opvang en voor je eigen (geestelijke) voeding en welbevinden. Wees alert op je eigen reacties, check regelmatig of jij niet ook je energie naar binnen keert of moedeloos wordt en zoek hulp zodra je denkt dat dit het geval is.

_______________________________________________________

Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen samen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site: https://www.mv-gestalttherapie.nl legt ze haar werkwijze uit. In haar blog (https://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Vanaf vandaag is ze ook een blog begonnen over individuele problematiek. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742. Hier kun je je gratis abonneren op haar blog: abonneer op blog.

Wat is belangrijk bij grenzen aangeven?

Door Marike de Valk

Op april 7, 2015

In De kunst van een relatie, Grenzen aangeven in je relatie

In mijn eerste post over grenzen aangeven (Grenzen aangeven ) beschrijf ik het gevoel, dat grenzen aangeven in een relatie niet nodig zou moeten zijn; de angst dat de partner boos wordt, als je een grens aangeeft en de veronderstelling dat je de discussie, die kan ontstaan bij het aangeven van je grens, toch zult verliezen.
In de tweede post (Grenzen aangeven is kleur bekennen) gaat het over jezelf blootgeven als je een grens aangeeft en over wat te doen, als je een grens aangeeft en de ander toch doorgaat.

In deze post gaat het over een aantal aspecten, die belangrijk bij grenzen aangeven zijn.

Jezelf én je partner serieus nemen

Belangrijk bij grenzen aangeven is dat je jezelf serieus neemt. Het is echter óók belangrijk om je partner serieus te nemen. Ook als die niet meteen met jou akkoord gaat.

Als je partner bv graag met jou uit wil en jij hebt geen zin, kan het zijn dat ze nog wel even probeert uit te vinden waaróm je geen zin hebt. Of misschien probeert om nog iets te verzinnen, waar jij wél zin in zou hebben. Of ze vraagt je wanneer je wél weer eens uit wil. Allemaal pogingen die duidelijk maken, dat ze echt graag weer eens uit wil. En dat ze serieus genomen wil worden in haar wens.

Dat kan voor jou als zeurderig of drammerig overkomen. Maar zolang je haar niet serieus neemt, zal ze zich niet gehoord voelen. Mensen, die zich niet gehoord voelen, gaan zich herhalen of doordrammen. Net zoals je nog een paar keer belt, als er niet wordt opengedaan. En op de deur gaat bonzen als je wel ziet, dat er iemand thuis is…

Je neemt de ander serieus als je haar (of zijn) verlangen erkent en – als dat lukt – begrijpt. Waar bij iemand begrijpen niet hetzelfde is, als het met haar eens zijn!

Je grens onderbouwen

Belangrijk bij grenzen aangeven is om je grens te onderbouwen. Je neemt je partner nog serieuzer als je haar vraag echt tot je door laat dringen en jezelf afvraagt waaróm je eigenlijk niet uit wil. Als je jezelf serieus afvraagt waarom je grens dáár ligt.

Wees niet bang om jezelf te onderzoeken: jij bent en blijft degene die de eindbeslissing neemt. Beloof jezelf dat je in dat onderzoek zowel je verstand, als je gevoel als je eigen waarden en normen meeneemt. Als je dat serieus doet en ook de argumenten van de ander serieus onderzoekt, zul je zeker tot een gefundeerd besluit komen. en een gefundeerd besluit is makkelijker uit te leggen. Je zult merken dat je partner jouw mening of keuze dan misschien niet leuk vindt, maar wel begrijpt. Dat zal je partner weer helpen om zich bij de teleurstelling neer te leggen en jouw grens te respecteren.

Wees niet te koppig als je voelt dat de ander eigenlijk wel een punt heeft en geef dat toe. Wees echter ook niet bang om rustig bij je eigen mening (en dus grens) te blijven, als dat het meest kloppend blijkt.

Zowel mannen als vrouwen houden meestal op met doorduwen als ze zich echt gehoord voelen en zien dat je moeite doet om hen serieus te nemen.
Dus als de andere partij je grens niet meteen accepteert is de oplossing níet om dan maar toe te geven, maar wel om de argumenten van de andere partij serieus te nemen en te onderzoeken.

C’ est le ton qui fait la musique!

(Het is de toon, die de muziek maakt)

Belangrijk bij grenzen aangeven is de toon, waaróp je je grens stelt. Veel mensen vinden het moeilijk om hun grens aan te geven. Ze moeten in zichzelf moed en kracht verzamelen om zich te uiten. Ze zijn ook bang om niet gehoord te worden. Daardoor gaan ze met stemverheffing praten of op een toon waarop ze ongemerkt de ander aanvallen of beschuldigen. Waarop de ander meestal reageert door zich ofwel te verdedigen ofwel terug aan te vallen. En zie daar de verwachte uitkomst: je wordt niet gehoord of serieus genomen.

Je kunt dat voorkomen door goed bij jezelf te blijven. Bedenk dat jij zelf de enige bent, die kan besluiten of je iets wel of niet doet. Je bent volwassen en niet meer zo afhankelijk als vroeger. Je partner kan jou niet veranderen als je dat niet wil. Als jij je grens ervaart, kun je er zelf voor kiezen om trouw aan jezelf te blijven. Je grens toelichten of bespreekbaar maken hoeft niet te betekenen, dat je er naders over gaat denken. En mocht je partner goede argumenten hebben, dan kun je altíjd nog besluiten of je van mening verandert of niet.

Natuurlijk is het overigens niet altijd jouw schuld als je niet gehoord wordt: er zijn ook mensen die niet geleerd hebben om te luisteren. Dan is het echter helemaal belangrijk om geduldig te blijven en rustig te benoemen dat je je niet gehoord voelt. Om vervolgens je boodschap opnieuw te brengen.

Het verschil accepteren

Belangrijk bij grenzen aangeven is dat je de verschillen tussen jullie accepteert. Wat ook vaak gebeurt is dat mensen het zo lastig vinden om ”nee’ te zeggen, dat ze het hun partner gaan verwijten, dat h/zij hen in die positie brengt. Bijvoorbeeld: waarom vraagt hij nu of je mee wil, terwijl hij kan weten dat je dat níet wil?

Het feit dat jij daar niet aan wil voldoen, maakt nog niet dat je partner die wens niet mag hebben. Ook al maakt h/zij het daarmee lastig voor jou, omdat jij ”nee” moet zeggen.

Als jij wil dat hij jouw keuze respecteert, zul jij ook zijn mening of wens moeten respecteren. Dat respect klinkt direct door in je toon. Partners hebben daar oren voor. Gebrek aan respect of boosheid zal dan ook vaak een negatieve reactie van je partner oproepen.

Verschil expliciet benoemen

Mocht de ander, nadat je alle mogelijke moeite hebt gedaan om hem/haar te horen, nog niet akkoord gaan, dan zit er niets anders op dan te zeggen:”Blijkbaar verschillen we hierover van mening. Ik heb alle begrip voor je teleurstelling, boosheid etc, maar dit is het. Ik heb het onderzocht en ik kan niet van mening /grens veranderen”.

Dat levert natuurlijk teleurstelling op. En die teleurstelling kan alsnog in ruzie uitmonden. Tenzij jullie allebei geleerd hebben om teleurstellingen te dragen. De één door te zeggen: ”Oké, dat respecteer ik. Jammer.” En de ander door de teleurstelling te dragen…

Lees ook: Grenzen aangeven (1) ; Grenzen aangeven is kleur bekennen ;
Teleurstellingen in je relatie

_____________________________________________________

Turist

Door Marike de Valk

Op maart 3, 2015

In Films over relaties

Vorige week ben ik gevraagd door Lux, het centrum voor Cultuur en Media in Nijmegen om een nabespreking te verzorgen voor de film Turist. Deze film gaat over een stel op wintersport, dat ontsnapt aan lawinegevaar. Door het (overlevings?) gedrag van de man belandt het hierbij in een relatiecrisis.

Relatiecrisis

De nabespreking zal aansluitend aan de vertoning van de film a.s. donderdag 5 maart plaatsvinden in de filmzaal. Ook samenwerkingspartner Wilfried Sluys zal daarbij aanwezig zijn. We zullen (mede aan de hand van vragen uit de zaal) onze visie geven op wat er mogelijk aan de hand is met de verschillende hoofdpersonen in de film en hoe je als stel het beste om kunt gaan met zo’n relatiecrisis.

De film begint om 19.00 uur en duurt 2 uur. Voor de nabespreking is maximaal een uur de tijd. De nabespreking is gratis: geïnteresseerden kunnen gewoon blijven zitten.

Om niet alles te verklappen zal ik mijn eigen visie op deze film hier nog niet geven. Wel is het een boeiende film om te gaan zien, als je geïnteresseerd bent in menselijk handelen, met name in relaties.

______________________________________________________
Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen samen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site: https://www.mv-gestalttherapie.nl legt ze haar werkwijze uit.
In haar blog (https://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742.
Hier kun je je gratis abonneren op haar blog: abonneer op blog.

Valentijnsdag: liever seks dan een cadeautje

Door Marike de Valk

Op februari 10, 2015

In Seksualiteit

Uit Amerikaans onderzoek blijkt volgens Nu.nl dat ruim 66 procent van de mannen en 30 % van de vrouwen liever seks heeft op Valentijnsdag dan een cadeautje. Dat kan ik me meteen voorstellen.

Ik zou me daarnaast heel goed kunnen voorstellen dat ruim 66 procent van de vrouwen en 30 procent van de mannen liever een intiem, persoonlijk gesprek met elkaar heeft dan een cadeautje. Zo’n gesprek waarin je je kwetsbaar op durft te stellen naar elkaar en het gevoel hebt dat je elkaar weer even écht bereikt.

Er stonden nog meer boeiende zaken in dat onderzoek, die overigens volgens mij getalsmatig niet kloppen. Er staat namelijk: ”Naast de mensen die liever seks willen op Valentijnsdag, wil ruim 40 procent van de mannen en 20 procent van de vrouwen die dag liever helemaal geen cadeau, zo blijkt uit een Amerikaans onderzoek onder 1.209 mensen.”

Dat zou het totaal op 66% plus 40%= 106 % mannen brengen, maar een kniesoor die daar op let. Ik citeer nog even verder:

”Toch willen veel mensen wel graag een cadeautje krijgen van hun partner. De ondervraagde mannen gaan er van uit dat hun partner 168 euro zal spenderen aan een cadeau en de vrouwen verwachten een cadeau van 143 euro. Mannen zijn echter van plan zo’n 71 euro uit te geven en vrouwen willen 52 euro spenderen. ”

Verwachtingen

Het lijkt er dus op dat – althans in Amerika – veel mensen een cadeau gaan kopen voor Valentijnsdag, waar hun partner teleurgesteld over zal zijn. Of ze willen helemaal geen cadeau of ze willen een dúúrder cadeau. In al die gevallen krijgen ze niet wat ze graag zouden willen.

Nu kom ik dát gegeven heel vaak tegen: dat allerlei verwachtingen in een relatie niet uitkomen. Dat is niet zo vreemd als je hoort dat veel mensen hun verwachtingen vaak ook niet naar elkaar uitspreken. Ze hopen of verwachten stiekem, dat de partner uit zichzelf zal wéten wat je het liefste zou willen krijgen of doen… Als ze daar toch niet helemaal gerust op zijn, geven ze soms hints… en zijn dan teleurgesteld als óók dat nog niet werkt.

Natuurlijk komt het wel eens voor dat je partner precies aanvoelt wat jij nodig hebt of graag zou willen. Meestal gebeurt dat in een fase van ”confluentie”: samenvloeien. (Lees hier meer over confluentie). Zoals je op diezelfde pagina kunt lezen, zit een stel echter bij voorkeur niet voortdurend in die fase van samenvloeien. En dus zijn er heel veel momenten waarin je partner niet aan kan voelen wat jij precies wil en zul je het hem of haar gewoon moeten vertellen. Wellicht geldt dat ook voor Valentijnsdag.

Helaas, volgens datzelfde onderzoek wil 70 % van de mensen (ik neem dan aan van die 1209) verrast worden met Valentijnsdag, zelf een cadeau uitzoeken vinden ze letterlijk niet romantisch.

Valentijnsdag

Valentijnsdag gaat in oorsprong over echte liefde, die zich niet door wetten en regels laat weerhouden. Ik heb vorig jaar in een blog de oorsprong van dit feest uitgelegd. In datzelfde blog staan ook een aantal tips om je geliefde te verrassen plus staat er een link naar een spel, dat jullie kan helpen om tot een goed gesprek te komen.

Goede gesprekken helpen vaak erg om verwachtingen naar elkaar uit te spreken en bij elkaar te toetsen. Dus voorafgaand aan Valentijnsdag een goed gesprek voeren, is misschien zo gek nog niet. Bovendien: een goed gesprek leidt vaak tot goede seks, wat weer leidt tot een goed gesprek… enzovoort. En dat allemaal gratis ;), dus geen verkeerde verwachtingen over de omvang van het cadeau.

Happy Valentine!