In de vorige blogpost schreef ik over waarom het zo moeilijk is om op een constructieve manier een meningsverschil met je partner uit te praten. Ik noemde twee redenen:
- de (verkeerde) visie dat er maar één waarheid is;
- de angst dat je bij een verschil van mening per definitie ruzie krijgt;
In deze post wil ik nog een derde punt behandelen: een meningsverschil met je partner kan je gevoel van eenheid verstoren. Maar elk meningsverschil is ook een uitgelezen kans om je partner beter te leren begrijpen!
Meningsverschil kan eenheid verstoren
Veel mensen blijken er slecht tegen te kunnen als hun partner hun mening of beleving of behoefte niet deelt. Sommigen worden er boos van, anderen onzeker en nog weer anderen schrikken of voelen een scherpe pijn. Opeens wordt zichtbaar dat je partner echt anders is dan jij en dat verstoort je gevoel van de eenheid. Daarnaast kan het ook moeilijk zijn om tegen je partner te zeggen dat je iets anders wil dan hij/zij op dat moment. Je moet dan stevig in je eigen schoenen staan om bij je eigen gevoel te blijven. Én je moet je partner teleurstellen. Dat is natuurlijk nooit leuk. Maar soms onvermijdelijk!
Het is nooit leuk maar wel onvermijdelijk om je partner soms teleur te stellen. Jullie zijn nu eenmaal verschillende mensen.
Zoals ik elders al heb uitgelegd, ervaren partners regelmatig een gevoel van eenheid, samengevloeid zijn (confluentie). Als je confluent bent, ben je zó op elkaar afgestemd, dat je aan een half woord genoeg hebt. Je zegt bv op hetzelfde moment hetzelfde of grijpt tegelijkertijd naar de pindakaas. Je wil hetzelfde, denkt hetzelfde. Op dat moment is er dus geen differentiatie, maar ben je samen één. (Waarbij het overigens in de praktijk vaak zo is, dat de ene partner op dat moment bepaalt en de andere zich – onbewust – aanpast).
Als op zo’n moment de ene partner opeens iets anders wil dan de ander, wordt dat woordeloze gevoel van eenheid verstoord. Dat kan pijnlijk en zelfs beangstigend zijn. Je kunt het gevoel hebben dat je je evenwicht verliest of dat de grond onder je voeten verdwijnt. Je zwaartepunt ligt op dat moment namelijk niet in jezelf, maar in je relatie.
In het plaatje links: als de rechterpartner opeens achteruit loopt en de eenheid verbreekt, verliest de linkerpartner z’n evenwicht.
In relatietherapie laten we partners dat gevoel ervaren door tegen elkaar aan te gaan staan en dan een beetje achteruit te lopen. Tot je alleen maar kunt blijven staan door de tegendruk van de ander. Als één van de twee dan opeens rechtop (op eigen benen) zou gaan staan, zou de ander op z’n neus vallen.
Een onverwacht andere mening kan je partner dus het gevoel geven dat je de verbinding verbreekt en dat h/zij daardoor het evenwicht verliest. Dat is waarom een meningsverschil met je partner zo ingrijpend kan zijn.
De kern zit hem hier in het woord ”onverwacht”. Als je aankondigt dat je een andere mening of beleving hebt, heeft je partner de tijd om het gewicht weer boven de eigen voeten te brengen. En dan is het misschien niet leuk, maar ook geen drama. Eigenlijk weet iedereen immers wel dat er ”more than one way” is. Je moet daar alleen even bij stilstaan en je bewust losmaken uit dat eenheidsgevoel.
Brug op twee pijlers
Daarom zeggen we ook altijd dat een goede relatie is als een brug op twee pijlers. Iedere partner is een pijler, die stevig en zelfstandig op eigen benen staat. Over de brug kun je dan naar elkaar toe om elkaar te ontmoeten en weer terug naar jezelf.
De foto van de Towerbridge is een mooi voorbeeld omdat elke toren duidelijk zelfstandig is en binnen in zichzelf een heel eigen leven leidt. Nog mooier zou het geweest zijn als elke toren er anders uit zag. Ook maakt dit beeld duidelijk dat je op verschillende niveaus contact met elkaar kunt maken: van hoofd tot hoofd, maar ook meer basaal. Van buik tot buik ofwel gevoel tot gevoel.
Een beeld pakt de werkelijkheid natuurlijk nooit helemaal. Misschien roept deze foto van de Towerbridge bij je op dat die twee torens wel erg ver van elkaar af staan. Bij een relatie verwacht je waarschijnlijk juist meer nabijheid. Een nabijheid die echter gebaseerd is op het continu vermijden of ontkennen, is een schijn-nabijheid. Vroeger of later zal één van de twee zich uit deze geforceerde eenheid willen terugtrekken. En zullen beide partners alsnog moeten leren om met de verschillen om te gaan.
Meningsverschil met je partner is een kans!
Maar het is goed je te realiseren dat die nabijheid er niet voortdurend is en ook niet hóeft te zijn. Jullie zijn tenslotte twee verschillende mensen, dus wat is er logischer dan dat jullie ook regelmatige verschillende meningen en of belevingen hebben? Dat is niet altijd leuk. Het kan je zelfs soms bar tegenvallen als je partner een mening heeft, die jij echt stom vindt. Maar dan begint precies de uitdaging van een relatie:
Ieder verschil van mening is een perfecte mogelijkheid om elkaar beter te leren kennen.
Neem bij een meningsverschil met je partner altijd je partners mening of beleving serieus. Zijn of haar mening is immers net zo legitiem als die van jou! Het helpt om dat hardop te zeggen: ”Ik ben het niet met je eens. Ik vind je mening zelfs onvoorstelbaar. Maar jouw mening is net zo legitiem als de mijne, dus ik wil er graag meer over weten.”
Stel elkaar vervolgens vragen en luister naar elkaar. Hoe komt je partner aan die mening of beleving? Wat zijn de onderliggende argumenten, ervaringen, gevoelens?
Probeer elkaar te begrijpen. Wat echt niet hetzelfde is als het met elkaar eens zijn! En dan zul je merken dat het begrip dat ontstaat doordat je elkaar begrijpt, een diepere eenheid smeedt, dan wanneer je het altijd maar met elkaar eens bent.
Waarderen van het verschil
En wellicht zul je ook merken dat er meer inzichten en creativiteit ontstaat als je het feit dat jullie verschillend zijn, niet alleen accepteert maar ook wáárdeert. Je kunt leren van elkaars ideeën en gevoelens, je visie kan er breder door worden. De ander kan zien, wat jij niet zag! Verschillen maken het leven juist mooi.
En last but not least: voor aantrekkingskracht is er juist verschil nodig! Gelijke polen trekken elkaar niet aan…
Lees ook: Kies voor dialoog in plaats van discussie; Teleurstellingen in je relatie; Discussie met je partner
Marike de Valk is gepensioneerd Gestalttherapeut. Ze gaf individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen samen met haar collega Wilfried Sluys. In haar blog op deze site valt veel te lezen over relatieproblemen.
Geef een reactie