Marike de Valk - Gestalttherapie en zingeving

in Beuningen bij Nijmegen

Categorie: De kunst van een relatie Pagina 5 van 7

Relatiecrisis

Door

Op oktober 7, 2012

In De kunst van een relatie, Echtscheiding

Misschien is het toeval, maar met het veranderen van het weer lijkt bij veel stellen de relatiecrisis toe te nemen.  Na de zomervakantie was het ook ongelooflijk druk met aanmeldingen, maar de hulpvraag  was anders. We hoorden toen veel: we willen onderzoeken waar het fout is gegaan en gaandeweg ontdekken of we wel of niet samen verder willen. De problematiek was ernstig, maar het merendeel van de partners was bereid om tijd te steken in dit onderzoeksproces.

Ongeduld

De afgelopen week lijkt het alsof er mét het herfstweer opeens ook minder geduld is bij stellen om nog te investeren in hun relatie. Zowel bij stellen, die we al in therapie hebben als bij nieuwe stellen. We hebben verschillende keren gehoord: ”De knoop moet nu maar eens doorgehakt worden!”

Wij zien dit ongeduld als een belangrijk signaal: er moet écht wat gebeuren, het kan zo niet langer. Wat ons betreft hoeft dat echter lang niet altijd te betekenen dat scheiding de enige oplossing is.

Scheiden lost vaak minder op dan je denkt. Uit onderzoek blijkt dat je na een scheiding tenminste 5 jaar ongelukkiger bent dan vóór je scheiding. En dat tweede derde van samengestelde gezinnen opnieuw tot een scheiding komt.

Kinderen

Daarnaast moeten de meeste partners samen verder als ouders. Voor kinderen is een scheiding nog altijd zeer ernstig. Daar wordt tegenwoordig wel eens relativerend over gedaan. Onderzoek laat echter zien dat kinderen zeer veel last hebben en houden van een scheiding van hun ouders. Zo komen kinderen van gescheiden ouders bv 3 keer vaker in de criminaliteit terecht dan kinderen van niet-gescheiden. (VandeRakt, 2011).

Het argument dat ruziënde ouders voor kinderen erger zijn, telt alleen als je na de scheiding echt absoluut stopt met ruzie maken!

Als die storm niet gaat liggen, kunnen kinderen beter ruziënde ouders hebben die samen zijn, dan ruziënde ouders, die ook nog gescheiden zijn. (Behalve als de ruzie tot huiselijk geweld leidt).

Scheiden is dan ook heel vaak geen goede oplossing. Scheiden doet namelijk meer pijn dan je lief is. Zowel jezelf als je kinderen. Dus is het bij een relatiecrisis goed om eerst in relatietherapie te komen.

Jezelf en je partner onder ogen komen

Als relatietherapeuten vragen we stellen altijd om zich voor 5 sessies (exclusief de intake) aan het therapieproces te verbinden. Dat heeft een reden: processen hebben enerzijds tijd nodig, anderzijds moet je elkaar ook niet onnodig aan het lijntje houden.

Maar het belangrijkste is misschien nog wel dat mensen soms tijd nodig hebben om echt op toneel te komen met alles wat hen beweegt en raakt, met alles wat ze zijn. Veel mensen laten zich ook in een relatie en zelfs aan zichzelf niet helemaal zien, bewust of onbewust. Zoals we ooit leerden van Bob Resnick (psycholoog, relatietherapeut): “To know the possibilities of a relationship it is necessary that both partners fully show up.’’ (”Om goed te achterhalen wat de mogelijkheden van een relatie zijn, is het noodzakelijk dat beide partners volledig – zonder masker – op toneel komen”).

Je zou het kunnen vergelijken met het criterium dat de coaches van The Voice of Holland aanleggen, bedacht ik van de week. De coaches proberen te horen wie de zanger is: of die echt met zichzelf naar voren komt, of ze ´geloven´ wat er gezongen wordt, of ze authentiek zijn.

Dat is in een relatie ook nodig. Pas als beide partners zichzelf authentiek laten zien met hun hele hebben en houden, kunnen ze beiden zien en voelen of hun relatie groeimogelijkheden heeft. Pas dán weet je of scheiden voor jullie de beste optie is.

Dus ook al stormt het in jullie relatie en word je ongeduldig: probeer eerst relatietherapie voordat je besluit om te scheiden!

______________________________________________________
Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen samen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site: https://www.mv-gestalttherapie.nl legt ze haar werkwijze uit.
In haar blog (https://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742.
Hier kun je je gratis abonneren op haar blog: abonneer.

Jaloezie is een relatieprobleem.

Door

Op maart 11, 2012

In De kunst van een relatie

Jaloezie is van alle tijden. Iedereen maakt wel eens mee, dat je opeens een steek in je hartstreek voelt als je hoort dat iemand anders…. vul zelf maar in wat jou jaloers zou maken.

Als relatietherapeut maak ik nogal eens mee dat de ene partner de andere jaloezie verwijt. Waarbij jaloezie duidelijk wordt ervaren als een lastige eigenschap.

Het omgekeerde maken we ook mee: dat de ene partner verzucht dat de andere nooit ook maar een greintje jaloers is… hij/zij zou het wel eens leuk vinden om dat mee te maken, omdat zich daardoor in ieder geval weer even op waarde geschat te voelen!

Jaloers op broertje/zusje

Jaloezie komt al voor bij kinderen. Mijn moeder heeft me vaak verteld hoe ik – net 3 jaar oud – op een ochtend haar slaapkamer binnenkwam en mijn pasgeboren broertje op haar buik zag liggen. “Heeft hij de héle nacht bij jou gelegen?” vroeg ik boos. Voor mijn moeder was dit, zo vertelde ze, het signaal om mij meer bij haar zorg voor mijn broertje te betrekken. Ik mocht overal mee helpen en was de grote zus. Mijn positie was daarmee veilig gesteld, zelfs versterkt en daarmee was de reden voor mijn jaloezie weggenomen. Een techniek die veel ouders met succes toepassen.

Aandacht voor je partner

Veel partners zouden daarvan kunnen leren. Als je man of vrouw jaloers is, is daar wellicht een reden voor: geef je een ander meer of andersoortige aandacht dan je eigen partner? Is de aandacht voor je partner er wat bij ingeschoten? Heeft sleur zijn intrede gedaan? Heeft je partner een andere, mindere, plek in je leven gekregen? En hoe komt dat dan?

Als je partner op zijn of haar tekort zit mbt intimiteit, seksualiteit, aandacht, dan kun je er donder op zeggen, dat jaloezie op de loer ligt. Delen vanuit schaarste is nu eenmaal altijd moeilijker dan vanuit overvloed!

Jaloezie gevolg van probleem in relatie

Jaloezie is wat mij betreft dan ook meestal niet het persoonlijke probleem van één van beide partners, maar het gevolg van een probleem in de relatie.

In dat verband is de oorsprong van het woord m.i.verhelderend. Het woord komt via het latijn (zelosus) van Zelos, de Griekse god van de ijver. Ondanks alle negatieve betekenissen, die het woord jaloezie gekregen heeft, stamt het dus af van en positieve karaktertrek: ijver, je best doen.

Degene die jaloers is, ijvert dus voor zijn of haar relatie. Hij/zij signaleert bedreigingen en stelt die aan de orde. Daarmee is jaloezie voor mij een belangrijke emotie.

Jaloezie belangrijk

Hoogleraar sociale evolutionaire psychologie in Groningen Bram Buunk en onderzoekster/sociaal psychologe Pieternel Dijkstra hebben veel onderzoek gedaan naar jaloezie. Ook zij kennen de emotie jaloezie een belangrijke waarde toe: ze stellen dat jaloezie een functie heeft in het zorgen dat de beste genen steeds doorgegeven worden en daarmee van groot belang is in de  hele evolutie.

Ziekelijke jaloezie

Uiteraard kun je doorschieten in jaloezie en kan de reactie van de jaloerse partner buiten proporties zijn. We spreken dan van ziekelijke jaloezie. Vaak ligt daar een grote onzekerheid en gebrek aan zelfvertrouwen aan ten grondslag. Situaties worden dan eerder dan noodzakelijk als bedreigend ingeschat.Ook daar is dan aandacht voor nodig, en misschien ook professionele hulp.

Kortom:  jaloerse mensen zijn klokkenluiders ofwel kanariepietjes in de kolenmijn. Het is belangrijk serieus naar hen te luisteren en werk te maken van wat zij aangeven.

 

_____________________________________________________
Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen samen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site: https://www.mv-gestalttherapie.nl legt ze haar werkwijze uit.
In haar blog (https://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742.
Hier kun je je gratis abonneren op haar blog: abonneer.

Relatieverwachtingen

Door

Op februari 5, 2012

In De kunst van een relatie

Vanmiddag zag ik, al wandelend door de heldere vrieskou, vanuit mijn ooghoek opeens iets opvallend kleurrijks vliegen dwars over een sloot. Ik zag een lange snavel en realiseerde me verbaasd dat daar een ijsvogeltje vloog. Zomaar in mijn eigen dorp, zo’n prachtig vogeltje!

het ijsvogeltje was sneller dan de camera...Stomverbaasd volgde ik hem in zijn vlucht. Hij streek verderop neer op een bruggetje in de sloot. Ik probeerde hem te fotograferen met mijn telefoon en dacht zelfs dat ik hem had. Later bleek bij het inzoomen op de pc dat hij me toch de snel af was geweest: hij stond er niet op.

Het vogeltje is echter sindsdien regelmatig in mijn gedachten: zo’n prachtig, ongewoon juweeltje van een vogeltje… ik zocht op internet naar afbeeldingen  en heb zelfs een waarnemingsformulier ingevuld. Ik merk dat het me blij maakt om eraan te denken.

Intieme momenten

Wat heeft dit nu met relaties te maken? Er is geen direct verband, behalve dan het soort gevoel dat ik krijg bij het denken aan dit vogeltje. Datzelfde soort gevoel kan ik krijgen als ik terugdenk aan heel byzondere, kleine momentjes van intimiteit. Contactmomentjes van intense schoonheid, die zo weer verdwijnen en die je niet makkelijk op een foto vastgelegd krijgt. Maar die nog heel lang blijheid oproepen als je er aan terugdenkt.

Ik zie het zo vaak in de therapiekamer: tranen van teleurstelling over wat de relatie allemaal niet is… we verwachten ook zoveel. De relaties van tegenwoordig moeten zoveel opleveren aan geluk en rust en thuisvoelen en jezelf kunnen zijn en geborgenheid en…. etc. Alles wat onze maatschappij in al haar drukte niet lijkt te kunnen geven, moet de relatie met onze geliefde ons opleveren. De relatieverwachtingen zijn tegenwoordig ongelooflijk groot. De realiteit ziet er vaak anders uit. Ik vond daarover een grappig filmpje op youtube.

Relatieverwachtingen

Mijn ervaring van vanmiddag brengt me op twee gedachten: Koester de ijsvogelmomentjes in je relatie. Wees er attent op, neem ze niet voor lief. Schrijf ze op, lees ze regelmatig opnieuw.

En de andere gedachte: Wat een klein ijsvogeltje wel niet teweeg kan brengen! En wat heb ik daar voor hoeven doen? Niets anders dan even naar buiten en aandacht hebben voor de natuur. Je partner is niet de enige, die je gelukkig kan maken!

_____________________________________________________
Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen samen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site: https://www.mv-gestalttherapie.nl legt ze haar werkwijze uit.
In haar blog (https://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742.
Hier kun je je gratis abonneren op haar blog: abonneer.

 

Kritiek in de relatie

Door

Op januari 22, 2012

In De kunst van een relatie

We horen vaak binnen de relatietherapie de vrouw verzuchten: ”Als ik gewoon vertel wat ik me opvalt, volgens mij nog niet eens met kritiek erin, dan reageert hij soms al alsof hij door een wesp gestoken wordt.”

Het fenomeen komt zo vaak voor, dat ik eens extra stil ben gaan staan bij wat er dan toch gebeurt. Ik vroeg me af: “Hoe komt het toch dat mannen zo slecht tegen kritiek lijken te kunnen? Wat maakt dat zij zo heftig daarop kunnen reageren?”

In deze post wil ik het thema kritiek dus meer vanuit de man belichten. (Lees voor het belichten van de rol hierin van de vrouw mijn andere posts: Vrouwen en kritiek en Kritiek op je partner.)

Adrenaline bij mannen

Wat me steeds opviel, was de aard van de uitdrukkingen van de vrouwen, als ze hierover vertelden. Ze verwoordden vaak een heftige reactie van hun partner: ”Door een wesp gestoken” , ”Dan schiet hij uit zijn slof”, of: ”Dan wordt hij opeens woedend”. Ook de mannen zelf gaven aan dat ze dan zó kwaad konden worden, alsof het ineens in hen oplaaide.

Kennelijk betrof het dus vaak een heftige, impulsieve reactie van de mannen op iets wat de vrouw zei. Alsof opeens de adrenaline omhoog schoot, een biologische reactie, die ontstaat als er gevaar dreigt. Wát is er dan voor mannen zo gevaarlijk als vrouwen kritiek geven?

Zelfkennis

Daarnaast ging ik eens letten en doorvragen op de kritiek die mannen aan hun partners geven. Die bleek er regelmatig ook niet om te liegen. Als het om kritiek op gedrag gaat, lijken mannen daarin niet voor vrouwen onder te doen.

Er bleek echter ook een verschil: vrouwen waren meestal niet verbaasd over de kritiek die ze kregen. Ze wisten meestal meteen welk deel van de kritiek ze terecht vonden en waar ze vonden dat manlief overdreef. In veel gevallen bleken ze al lang zelf nagedacht te hebben over datgene wat hun partner aankaartte. Ze kenden zichzelf al op dat gebied.

In de situaties waarin dat zichtbaar níet het geval was, reageerden ze echter net zo heftig als hun partner. Een stukje van mijn puzzel bleek dus te gaan over of de gewraakte opmerking iets betreft dat de ander zich al bewust is. Hoe onbewuster, hoe heftiger de reactie.

Schaduw

Ik realiseerde me dat ik dit fenomeen eigenlijk al kende. In mijn Gestalttherapie-opleiding heb ik geleerd dat mensen erg heftig kunnen reageren als je iets uit hun ”schaduw” aan het licht brengt. En ”schaduw” staat dan voor alles wat je niet onder ogen durft of wilt zien. Eigenschappen bijvoorbeeld die je niet aan jezelf toegeeft of ontkent. Meestal omdat je zelf een erg negatief oordeel hebt over die kant van jezelf.

Meestal weet je nog wel érgens dat die verborgen behoeften of gedachten er zijn, maar ze krijgen absoluut geen bestaansrecht van je. Vaak zijn dat negatieve eigenschappen, maar het kan in principe alles zijn, dat je nog niet of niet helemaal tot je bewustzijn door wilt laten dringen.

Betrapt voelen

Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat je vindt dat je zeer milieuvriendelijk moet handelen, maar op een feestje gebruik je voor het gemak toch plastic bekertjes. Als iemand daar een opmerking over maakt, kun je daar heel boos of gekwetst op reageren. Zo van:”Is dat nu het enige wat die persoon over jouw feest te melden heeft?” Je schuift de feedback weg en gooit het – ook in jezelf – over een andere boeg.

Of je bent aan het lijnen en koopt op een gegeven moment bij een benzinestation toch een reep chocola en eet die stiekem op. Als je vrouw later de wikkel vindt, kun je – zelfs als ze alleen maar zegt:”Hé, heb je een reep gekocht?” – al een woedende opmerking maken.

Eigenlijk gaat het dan dus steeds over situaties waarin je je betrapt voelt. hoe heftiger de reactie, hoe meer je je waarschijnlijk betrapt voelt.

Heftig reageren op blinde vlek

In de andere blogpost over vrouwen en kritiek beschreef ik hoe mannen moeite hebben met kritiek op zaken, die ze zelf al zien. Ze willen dat niet nog eens ingewreven krijgen. Nu heb ik dus nog een andere reden gevonden: als alle mensen hebben mannen natuurlijk óók moeite hebben met kritiek op zaken, die ze nog níet onder ogen zien.

Dus mannen reageren zo heftig als de kritiek hun blinde vlek raakt. Voor vrouwen geldt hetzelfde. Alleen doen vrouwen meer aan zelfonderzoek en zijn ze meer gewend aan kritiek, nl van zichzelf. Daardoor weten ze meer over zichzelf, voelen zich minder vaak betrapt en reageren dus minder vaak net zo heftig als mannen.

Waarbij aangetekend, dat er gelukkig ook mannen zijn die wél veel aan zelfreflectie doen en vrouwen die dat helaas níet doen.

______________________________________________________
Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen samen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site: https://www.mv-gestalttherapie.nl legt ze haar werkwijze uit.
In haar blog (https://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742.
Hier kun je je abonneren op haar blog: abonneer.

 

Zeurpiet of kanariepiet?

Door

Op november 1, 2011

In De kunst van een relatie

Ze was bang om een zeurpiet gevonden te worden. Maar nadat ik hun verhaal gehoord had, zei ik:”Je bent eigenlijk in jullie relatie het kanariepietje in de kolenmijn”. Beiden keken verbaasd en bleken de uitdrukking niet te kennen.

Kanariepiet

De uitdrukking stamt uit de tijd van de kolenmijnen in Zuid Limburg: als de kompels (mijnwerkers) de mijnen ingingen droeg de voorste een kooitje met daarin een kanariepietje. Het kleine beestje was zeer gevoelig voor de giftige stoffen en merkte het eerder op dan de mijnwerkers. Als het beestje ”van zijn stokje ging”, dus flauwviel, wisten ze dus tijdig dat er giftige stoffen aanwezig waren en dat ze maatregelen moesten treffen. Een kanariepiet is dus iemand, die heel gevoelig is en daardoor eerder dan anderen in de gaten heeft, dat er iets aan de hand is.

Zeurpiet?

Bovengenoemde vrouw had aan de bel getrokken omdat ze niet meer gelukkig was in de relatie. Het feit dat haar man nog nergens last van had, deed haar twijfelen of ze niet een zeurpiet was.

In de sessie bleek echter dat ze heel goed had aangevoeld dat er wel degelijk iets aan de hand was. Haar man had er nog niet zo bij stilgestaan. Of, zoals hijzelf toegaf: hij had eigenlijk wel wat gemerkt, maar gedacht dat het wel over zou gaan. Doordat hij uiteindelijk zijn vrouw wel serieus was gaan nemen, waren ze er toch nog op tijd bij. Hoewel, wat heet ”op tijd”: de relatie is goed te verbeteren, maar de vrouw had toch al heel wat verdrietige en boze momenten meegemaakt, die ze duidelijk nog niet kwijt was!

Niet gehoord worden

Mensen gaan meestal zeuren – in de vorm van zichzelf vaak herhalen – als ze niet gehoord worden. Als jouw partner dat volgens jou ook doet,  is het misschien verstandig om je even af te vragen of hij/zij inderdaad een zeurpiet is of misschien een kanariepietje in de kolenmijn…

______________________________________________________
Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen samen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site: https://www.mv-gestalttherapie.nl legt ze haar werkwijze uit.
In haar blog (https://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742.
Hier kun je je abonneren op haar blog: abonneer.

Is mijn partner egoïstisch?

Door

Op oktober 25, 2011

In De kunst van een relatie, Gezinnen

Vind jij je partner egoïstisch?  Snap je absoluut niet dat hij nu niet aanvoelt hoe die afspraak bij jou over zal komen? Vind je dat zij altijd zo ontzettend weinig rekening met je houdt?

Je bent niet de enige. In onze praktijk voor relatietherapie horen we deze klacht vaak. De partner zit er dan boos of schuldbewust bij, maar snapt tegelijkertijd niet, waar het nu toch fout gaat. Hoezo heeft ze nu tóch opeens moeite met die afspraak? Waarom heeft ze dat toen niet meteen gezegd?  Als ze geprotesteerd had, had je best wat anders kunnen regelen!

Zij zucht: moet ze dan altijd alles uitspellen? Kan hij niet zélf bedenken hoe iets voor haar is? Ze had niets gezegd omdat er een discussie zou zijn ontstaan…. en ze heeft genoeg van al die discussies! Ze wil nu eindelijk dat hij uit zichzelf aan haar denkt!

Egoïstisch of zeurpiet?

De aanduiding hij/zij is hier volledig inwisselbaar. Deze situaties zijn niet gender-gebonden. En komen dus net zo goed bij hetero- als bij homo- of lesbische stellen voor.

Wat is hier aan de hand? Zijn al die partners egoïstisch? Zijn al die andere partners zeurpieten? Zo lijkt het wel als je naar ze luistert. Kennelijk raken bepaalde gedragingen de ander zeer diep en drukken op de bekende rode knop: de elkaar-veroordelende uitspraken zijn meestal niet van de lucht!

We zien dit patroon in de relatietherapie heel vaak. Uiteraard kunnen er verschillende dingen aan de hand zijn. Bij doorvragen ontdekken we echter vaak, dat beide partners uit verschillende gezinsculturen komen.

Ik-cultuur

De ene partner komt vaak uit een gezin, waar een ”ik – cultuur” heerst: ieder zorgt voor zichzelf. Waar iemand dat even niet redt, kan hij om hulp vragen en dan is er best wel iemand bereid om te helpen. Waar twee belangen botsen, is er even een clash, wordt er gediscussieerd en is er bereidheid om er samen uit te komen.

Het uitgangspunt is echter, dat ieder voor zichzelf opkomt. Je gaat er niet van uit dat iemand kan ruiken wat je nodig hebt, dus je vraagt om hulp. Je wacht niet tot je plek kríjgt van de ander, je neemt zelf je plek in. Het gezin is een verzameling individuen, ook wel ”los-zand-gezin” genoemd. De autonomie van ieder staat centraal. Het schort wel nogal eens aan de verbinding.

Wij-cultuur

De andere partner komt vaak uit een gezin met een ”wij-cultuur”: iedereen gaat voor het geheel van het gezin, voor het samen, voor de verbinding. Iedereen is op iedereen afgestemd en houdt voortdurend rekening met elkaar. Iedereen helpt elkaar ongevraagd. Ook laat ieder voortdurend het belang van de ander voorgaan.

Omdat iedereen dat doet, klopt de balans van geven en nemen meestal goed en valt niemand uit de boot. Iedereen is met elkaar verweven. We noemen zo’n gezin ook wel een ”kluwen-gezin”. Hier staat de verbinding met elkaar centraal. Het schort hier echter nog wel eens aan de autonomie van elk lid afzonderlijk.

In de pedagogiek is sprake van een continuüm aan gezinsculturen met het ”los-zand-gezin” aan het ene uiterste en het ”kluwen-gezin” aan het andere uiterste

Uitersten trekken elkaar aan

Ook al leven wij in een westerse, zogenaamd individualistische samenleving, toch komen wij veel ”wij-culturen” tegen, zowel in Noord Holland, als in Brabant/Limburg (wij werken in beide regio’s). Oost en west ontmoeten elkaar voortdurend! En vaak komen we beide culturen tegen binnen één stel: waarschijnlijk hebben ze elkaar immers gekozen omdat de tegenstelling zo aantrekkelijk is!

Beide culturen zijn legitiem, beide culturen hebben hun voor- en nadelen en in beide culturen kun je doorschieten. Het is prima om voor je zelf op te komen en mondig te zijn; het is ook prima om af te stemmen op de behoeften van een ander en daar wat voor over te hebben. Maar je kunt je voorstellen wat er gebeurt als iemand uit een wij-cultuur gaat samenwonen met iemand uit een ik-cultuur. Dat wil zeggen: na de periode van verliefdheid, want verliefdheid zorgt er nu eenmaal voor dat je heel erg op de ander gericht bent. In de verliefdheid zit iedereen tijdelijk in de ”wij- cultuur”.

Na die eerste mooie fase kan er het volgende gebeuren: partner A uit de ik-cultuur zorgt voor zichzelf, dus voor partner A. Partner B uit de wij-cultuur zorgt echter óók voor partner A. Partner A krijgt dus alle zorg en aandacht en B krijgt niets.

Vaak reageert partner B daar in eerste instantie op door zich aan te passen en nóg meer te gaan doen waar hij (of zij) goed in is: zorgen voor de ander. Na verloop van tijd gaat partner B echter zoveel missen dat hij impliciet boos wordt. En vanuit boosheid langzamerhand voor zichzelf op gaat komen. Maar omdat dit niet zijn gewone manier van doen is, moet hij extra kracht zetten. Die kracht kan hem juist extra egoïstisch doen overkomen.

Samengestelde gezinnen

Bij samengestelde gezinnen kunnen die verschillen vaak nog scherper naar voren komen, omdat niet alleen (meestal) beide partners verschillend zijn, maar ook hun kinderen! Dus ergert de één zich niet alleen aan de partner, maar ook aan diens kinderen en omgekeerd. De partner uit het kluwengezin vindt de kinderen uit het los-zand-gezin dan bijvoorbeeld erg egoïstisch. En constateert – terecht – dat zijn/haar eigen kinderen altijd aan het kortste eind trekken. De ander vindt juist dat de kinderen uit het kluwengezin wel wat meer voor zichzelf mogen leren opkomen!

Van elkaar leren

Belangrijk is om te beginnen om dit verschil in cultuur te erkennen en te stoppen met elkaar erom te veroordelen. Want met al die veroordelingen maak je de sfeer alleen maar slechter en ontstaat er nooit een gezonde verbinding.

Ook is het belangrijk om in te zien dat je van elkaar kunt leren. De partner uit de ik-cultuur kan leren om wat meer uit te gaan van verbinding. En de partner uit de wij-cultuur kan leren om stil te staan bij wat h/zij zélf wil en beter voor zichzelf op te komen.

Samen een eigen gezinscultuur bouwen

Want als stel zul je samen tot een eigen gezinscultuur moeten komen. Die noodzaak ben je waarschijnlijk ook al in het praktische vlak tegengekomen, toen je ging samenwonen. Daar dienden zich in het begin allerlei tegenstellingen aan:

Vouw je de handdoeken bijvoorbeeld op de manier van partner A of van partner B? Is ééns in de week stofzuigen genoeg, zoals A wil? Of om de andere dag zoals B wil? Laat je na het eten de afwas eerst staan om even lekker onderuit te zakken zoals A wil? Of ruim je eerst alles op en heb je dán pas rust, zoals B dat gewend was? Ik zou hier een oneindig aantal voorbeelden kunnen noemen. In al die situaties heb je met elkaar moeten overleggen of zonder afstemmen hoe je het zult doen. (Overigens merken we in relatietherapie ook vaak dat er bij veel stellen nog veel problemen over deze praktische dingen zijn en dat er te weinig overlegd en afgestemd wordt…)

Die noodzaak van overleg en afstemming is er dus echter ook op het sociale en emotionele vlak. Hoe houd je rekening met elkaar? En hoe kom je voor jezelf op? Het is natuurlijk het mooist om een mix te maken van het beste van beide culturen. En die mix ontstaat – uiteraard – enerzijds door er samen over te praten en te benoemen wat je belangrijk vindt. En anderzijds door regelmatig ook zonder woorden op elkaar af te stemmen!

_____________________________________________________
Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen amen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site: https://www.mv-gestalttherapie.nl legt ze haar werkwijze uit.
In haar blog (https://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742.
Hier kun je je gratis abonneren op haar blog: abonneer.

Gepest?

Door

Op oktober 15, 2011

In De kunst van een relatie

Richard schudde zijn hoofd. Nee, hij geloofde de goede bedoelingen van zijn vrouw niet. Ze had het duidelijk op hem gemunt. Hij was niet gek, hij wist heus wel wanneer mensen te vertrouwen waren en wanneer niet. En wat ze nu gedaan had, dat had ze bewust gedaan om hem in de zeik te zetten t.o.v. de kinderen. Zijn relatie met hun kinderen was toch al niet goed, dus nu kon hij het helemaal wel schudden. Onder zijn vasthoudendheid was voor ons een behoorlijk grote wanhoop voelbaar. We keken elkaar aan en wisten allebei wat we dachten: zou hij vroeger gepest zijn?

Kritiek ervaren als pesten

We komen ze veel tegen: cliënten die vroeger gepest zijn en daar onbewust last van hebben op allerlei manieren. Vaak zijn ze super alert, alsof het gevaar nog steeds onverwacht uit de hoek kon komen. Ook kan het zijn dat ze zich veel harder opstellen dan nodig is, omdat ze zich stellig hebben voorgenomen, dat ze zich nooit meer laten ‘piepelen’. Ze zijn door hun pestgeschiedenis allergisch geworden voor allerlei vormen van kritiek op  of verzet tégen hen. Dat kan grote problemen opleveren in relatie en/of gezin. Partners ontkomen er immers niet aan om af en toe kritiek op elkaar te hebben, en kinderen – met name pubers – verzetten zich per definitie tegen hun ouders. Niet zelden ervaren mensen, die vroeger gepest zijn, dit soort situaties opnieuw als pesten.

Overlevingsstrategie

Vaak kiezen gepesten elkaar, waarschijnlijk omdat ze in de beginfase van hun relatie veel herkenning bij elkaar vonden. Die herinnering lijkt ver weg als het in de relatie eenmaal fout is gegaan: ze ervaren binnen de kortste keren elkaar als pester. Hun lijf reageert automatisch zoals vroeger. Ze schieten in hun oude overlevingsstrategie. Ze kunnen ook vaak dezelfde paniek weer voelen. Hun stresssysteem is er als het ware op afgesteld.

Niet zelden werkt die overlevingsstrategie da precies weer averechts op hun partner. Partners drukken dan bij elkaar op hun rode knop.

Belangrijk is dan dat beide partners dit patroon gaan herkennen. Soms is de herkenning op zich voldoende om steeds opnieuw uit het patroon te stappen.

Soms zie je wel wat je doet, maar kun je er toch niet aan ontkomen. Het oude patroon is te sterk. Dan is het aan te bevelen om niet te lang te wachten met professionele hulp.

 

_____________________________________________________
Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen samen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site: https://www.mv-gestalttherapie.nl legt ze haar werkwijze uit.
In haar blog (https://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742.
Hier kun je je gratis abonneren op haar blog: abonneer.

Trouw

Door

Op oktober 7, 2011

In De kunst van een relatie, Verliefd op een ander

Rob heeft maandenlang een geheime, buitenechtelijke relatie met Angela. Hij leeft schijnbaar zonder enige moeite in twee werelden. 
Zijn vrouw Nienke en hij hebben echter de afspraak dat ze het elkaar meteen zullen vertellen als ze verliefd worden op iemand anders.

Liegen erger dan vreemdgaan

Als Nienke dan ook ontdekt dat Rob haar bedriegt, is ze ongelooflijk geschokt. Het liegen vindt ze eigenlijk nog erger dan het vreemdgaan op zich.
Rob is erg geschrokken van haar heftige reactie, maar ook van zichzelf. Het is alsof hij wakker wordt uit een droom. Hij realiseert zich nu pas, hoe hij Nienke buitenspel heeft gezet. Hij heeft hun afspraak letterlijk weggedrukt. Hij heeft gewoon geweigerd om erbij stil te staan. Hij wist van zichzelf niet dat hij zo egoïstisch kon zijn. Daarnaast is hij heel bang om Nienke kwijt te raken.

Contact verbreken met derde

Nienke eist van hem dat hij elk contact met Angela à la minute verbreekt. Hij begrijpt haar boosheid en verdriet, maar weigert. Hij wil Angela zien en spreken om haar de situatie uit te leggen en de relatie te verbreken. Hij vindt dat zij het niet verdient om zonder een woord aan de kant gezet te worden. Ook zij zal woedend en verdrietig zijn. 

Nienke is woedend dat hij met Angela wel rekening kan houden en niet met haar. Ze vindt dat hij haar maar een mailtje moet schrijven en ze wil die mail zelf lezen. Ze dreigt hun relatie te verbreken als hij dat niet doet.

Normen en waarden

Rob legt haar uit, dat hij – nu hij inziet hoe egoïstisch hij geweest is – niet nog een keer zijn eigen waarden en normen kan verloochenen. Hij toont begrip voor Nienke en wil hij met Nienke overleggen wanneer hij dat zal doen en waar. Hij voelt zich erg schuldig dat hij er zo’n puinhoop van gemaakt heeft. Van nu af wil hij echter zichzelf recht in de ogen kunnen kijken.

Nienke kan wel voelen dat hij het meent. Tegen alle oordelen van haar vriendinnen in gelooft ze niet dat Rob nog een keer naar Angela wil om opnieuw vreemd te gaan. Het kost haar heel veel moeite, maar vreemd genoeg ontdekt ze dat ze ook ergens blij is dat Rob hierin stand houdt. Misschien is de oude Rob toch niet helemaal verdwenen… 

Trouw aan jezelf

‘Trouw aan de ander kan soms botsen met trouw aan jezelf. Het is belangrijk om de belofte van trouw niet te zien als een slot, waarmee je vastligt aan de ketting van de ander. Dat je je partner soms pijn doet, als je trouw blijft aan jezelf, is onvermijdelijk.’

Deze uitspraak geven we stellen vaak mee. Trouw aan de ander stelt immers niets voor als je daarmee jezelf verloochent. Dan krijgt die ander wel jouw trouw, maar niet meer jou. Als je ontrouw wordt aan jezelf, word je onecht. En dus moet je soms iets doen of laten waarvan je weet, dat je je partner daar pijn meedoet.

Niet dat het zo gemakkelijk is om eerlijk te ontdekken waar die trouw aan jezelf in het geding is. Trouw aan jezelf heeft namelijk niets te maken met zomaar toegeven aan elke behoefte die in je opkomt. Rob volgde bijvoorbeeld wel zijn behoefte, maar bleek daarin niet alleen ontrouw te zijn aan Nienke, maar ook aan zichzelf.

Trouw aan jezelf betekent echter ook niet dat je dan maar geen rekening meer hoeft te houden met je partner. Als Rob Nienke niet ”uit zijn systeem” had gegooid, had hij wellicht een andere keuze gemaakt. Als hij Nienke op de hoogte had gesteld van zijn gevoelens,  hadden ze het er samen over kunnen hebben en kunnen onderzoeken wat er aan de hand was.

Stilstaan bij jezelf én bij je partner

Bij trouw zijn gaat het erom dat je bij elke keuze eerst goed voelt wat je zelf wil. Daarná vraag je je heel serieus af wat een en ander voor je partner zal betekenen. Je staat dus ook serieus stil bij zijn/haar behoeften en gevoeligheden. En in dat licht neem je je besluit. Je hebt dan vier mogelijkheden:

  1. je kiest voor jezelf.
  2. je kiest voor je partner
  3. je overlegt samen en komt tot een compromis
  4. je overlegt samen en komt tot een win-win.

In alle gevallen is het belangrijk dat de uiteindelijke keuze voelt als trouw aan jezelf én aan de situatie. De keuze is dan in overeenstemming met je geweten en klopt met je eigen waarden en normen.

Met zijn eerste keuze volgde Rob wel zijn gevoel, maar luisterde hij niet naar de stem van zijn geweten. Met zijn laatste keuze, om de relatie met Angela in gesprek af te ronden en haar niet opeens te dumpen, blijft Rob wél trouw aan zichzelf. Dat is pijnlijk voor Nienke, maar het vervult haar ook met nieuw respect voor hem én met hoop.

Een partner kan de pijn of teleurstelling van een ’trouw-aan-jezelf”-keuze meestal beter dragen, als z/hij zich gehoord voelt én als de authenticiteit van het besluit voelbaar is. Op zo’n moment kunnen beide partners samen boven hun ego uitstijgen.

_____________________________________________________
Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen samen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site: https://www.mv-gestalttherapie.nl legt ze haar werkwijze uit.
In haar blog (https://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742.
Hier kun je je gratis abonneren op haar blog: abonneer.

 

Worden mannen communicatiever?

Door

Op september 30, 2011

In De kunst van een relatie

Vanavond hoorde ik dat het programma Voetbal International genomineerd is voor de Televizier-ring. Samen met onder andere The Voice of Holland. En terwijl ik dit typ, kijkt mijn eigen man naar Top Gear, ook al zo’n programma waar mannen veel met elkaar praten. Iets wat vroeger toch vooral het kenmerk van vrouwen werd genoemd.

Met verbazing kijk ik naar dat soms urenlange gepraat van mannen over voetbal en auto’s. Zouden ze echt aan het veranderen zijn, onze mannen? Zou deze trend zich doorzetten? Zou het taboe op praten voor mannen dan echt aan het verdwijnen zijn? Zou de veelgehoorde klacht ‘Mijn man praat niet’ binnenkort tot het verleden behoren? 1)

Kameraadschap

Zelf vind ik van bovengenoemde programma’s Top Gear de leukste, omdat ik – als ik met een half oog meekijk – geniet van het enthousiasme en de kameraadschap tussen de drie mannen. Het zijn net kleine jongens die hun jongensdromen waar kunnen maken. Ze meten zich voortdurend aan elkaar, maar op een speelse manier, die nooit venijnig wordt.

In het programma Voetbal International mis ik die hartelijkheid en kameraadschap. De humor hier bestaat nogal eens uit elkaar verbaal de loef afsteken. Maar af en toe wordt er ook serieus een lans gebroken voor het mogen uiten van emoties. En wordt door de aanwezige heren eindeloos geanalyseerd en gereflecteerd over het gedrag en gevoelens van voetballers en trainers. En soms ook al op die van zichzelf! :)

Vriendschappen helpen

Praten over gevoelens, omgaan met kritiek en reflecteren op je eigen gedrag  zijn belangrijke vaardigheden voor een relatie. In relatietherapie merken we dat mannen, die echt goede vrienden hebben, hun eigen emoties beter kennen en ze beter kunnen hanteren. In die vriendschappen wisselen ze toch het nodige met elkaar uit. Daardoor zijn ze niet bang voor emoties en meestal (verbaal) communicatiever dan mannen zonder vriendschappen. Ergens moet je het natuurlijk ook leren: gevoelens herkennen en ze uiten.

Mannen die weinig over gevoelens praten, kennen vaak hun eigen gevoelens slecht en onderdrukken ze daarom ook vaak. Hetzelfde geldt uiteraard voor sommige vrouwen.

Persoonlijk zou ik op The Voice of Holland stemmen, maar vanwege de voorbeeldwerking zou ik misschien moeten hopen dat Voetbal International de Televizierring wint?

 

1 Ik ben me ervan bewust dat ik hier een stereotype gebruik; stereotypen ontstaan echter niet voor niets…. Alle mannen die, ook volgens vrouwen in hun omgeving, zeer communicatief zijn, worden hier uiteraard niet bedoeld :)

 

_____________________________________________________
Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen samen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site: https://www.mv-gestalttherapie.nl legt ze haar werkwijze uit.
In haar blog (https://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742.
Hier kun je je gratis abonneren op haar blog: abonneer.

 

Afscheid nemen

Door

Op september 23, 2011

In De kunst van een relatie

Afgelopen dinsdagavond mocht ik een lezing geven aan psychologiestudenten over relaties. Onverwacht kwam daar een vraag over ‘lange-afstand-relaties’ en de ruzies die vaak ontstaan bij het afscheid nemen.

Lange-afstand-relatie

Ik had de studenten uitgelegd hoe de contactcirkel werkt (Op de link klikken en naar onderen scrollen). De contactcirkel beschrijft de gewenste dynamiek tussen stellen. Het is daarbij belangrijk om niet voortdurend op elkaars lip te zitten, maar af en toe ook even dingen voor jezelf te doen.

Veel studenten nu blijken een vriend of vriendin te hebben in een andere stad en verschillende zelfs in een ander land. De weinige keren dat ze elkaar zien, willen ze juist het onderste uit de kan halen. Dus doen ze alles zoveel mogelijk samen. Wat bij de meesten het hele weekend goed gaat, tót het moment van afscheid nemen!

Afscheid nemen

Dat is niet voor niets. Veel van deze jonge stellen zitten het hele weekend in de  confluentie. ze zijn als het ware samengevloeid. En bij het afscheid moet die verbinding verbroken worden. En dat doen mensen vaak op verschillende manieren, die niet goed bij elkaar aansluiten en dus ruzie veroorzaken.

Sommige mensen nemen al afscheid voordat ze feitelijk uit elkaar gaan. Ze bereiden zich voor op het alleen-zijn en maken zich als het ware emotioneel dicht. Er ontstaat al een emotionele afstand voordat de geografische afstand een feit is. Ze worden voor het gevoel van de ander opeens een koele kikker. In termen van de contactcirkel: ze trekken zich terug in de zwarte cirkel. Vaak zijn dit mensen die moeite hebben met op eigen benen staan én contact met de ander.

Anderen willen graag tot het laatst toe zoveel en zo close mogelijk contact. Hoe meer het uur van afscheid nadert, hoe meer ze aan hun lief gaan hangen. Zij blijven zo lang mogelijk in de confluentie. Ze worden voor het gevoel van de kikker een soort kleefkruid. Ze worden voor het gevoel van de kikker een soort kleefkruid. Het is echter moeilijk om elkaar los te laten als je aan elkaar vastgeplakt zit!

Je kunt je voorstellen dat er irritatie ontstaat als kikker en kleefkruid afscheid moeten nemen. En als twee kleefkruiden afscheid nemen, kun je voorstellen dat ze elkaar kapot kunnen scheuren. Zo kan een afscheid dus ook voelen: alsof er een stuk uit je gescheurd wordt. De enigen die weinig problemen met het afscheid zullen hebben, zijn twee kikkers…

Differentiëren

Toch is het niet aan te raden om vlak voor het afscheid een kikker te worden. Wel is het de tip om er samen voor te zorgen dat ieder vóór het afscheid weer stevig op zijn eigen benen staat. Dat je niet meer samengevloeid bent met de ander. Dat bereik je door te checken of je goed jezelf kunt voelen of dat  jullie ergens van mening over kunnen verschillen zonder ruzie. Dus of jullie verschillend mogen zijn. we noemen dat ook wel: differentiëren. Anders kunnen zijn in contact met de ander.

En verder helpt het altijd erg om concreet af te spreken wanneer je weer contact hebt met elkaar. Als dat vaag is en je moet maar afwachten wanneer je elkaar weer belt of ziet, kan dat extra moeilijk zijn.

Na het afscheid is het belangrijk om je aandacht te richten op iets van jezelf, zodat je daarmee je eigen gevoel  van autonomie versterkt.

 

______________________________________________________
Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen  samen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site: https://www.mv-gestalttherapie.nl legt ze haar werkwijze uit.
In haar blog (https://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742.
Hier kun je je gratis abonneren op haar blog: abonneer.

 

Pagina 5 van 7

Vorige

Volgende

Mogelijk gemaakt door WordPress & Thema door Anders Norén