Gisteren heb ik de kerstboom gezet met daaronder, zoals al 25 jaar, de ‘kerststal’ met zelf gehaakte poppetjes. Gehaakt… ja, kan het truttiger?
Gezinsgeschiedenis
Maar onze kerststal vertelt een stuk van onze gezinsgeschiedenis. Hij is met ons meegegroeid en vertegenwoordigt iets gezamenlijks. Hij is namelijk het resultaat van gezamenlijke keuzes en creativiteit.
Ruim 25 jaar geleden vond ik het boekje met patronen voor een gehaakte kerststal. Nadat ik het eerste jaar de noodzakelijke Jozef, Maria en het kindje had gemaakt, mochten de kinderen vervolgens elk jaar kiezen welk figuurtje ik zou maken. Ik maakte er een of twee per jaar. Er kwamen 3 engeltjes, de 3 koningen, een os en een ezel, een schaap, een herder en een hond. En verder was er tot mijn toenmalige vreugde ook gedacht aan het ”gewone volk” dat op bezoek kwam: een visser, een bloemenvrouwtje, een spinster en een molenaar. (Dezelfde patronen zijn gebruikt voor één van de kerststallen in de kerststallencollectie van de voormalige Landstichting, inmiddels Museum Orientalis, te Nijmegen geheten.)
Was Jezus wel blank?
Toen na ruim 10 jaar alle patronen op waren, verzonnen de kinderen ze zelf. Als eerste vonden ze dat het ontbrak aan kinderen, wat de herdersjongen opleverde. Vervolgens merkten ze, inmiddels op de kritische leeftijd gekomen, op dat alle poppetjes blank waren. ”Was Jezus wel blank, hij leefde toch in Palestina?”, vroeg onze oudste zoon. Dus er kwam een zwarte vrouw en het jaar erop een zwart kindje en het jaar daarop een zwart schaap, tot hilariteit van de inmiddels puberende kinderen.
Traditie
Toen hield ik er mee op. De kinderen gingen het huis uit. Toen ik echter op een gegeven moment dacht:”Die stal laat ik dit jaar maar in de doos, het is wel erg oubollig”, kwam er een storm van protest van de inmiddels studerende kinderen, die voor het kerstdiner aanschoven:”Waarom heb je de stal niet opgezet? Die hoort erbij!”’ En altijd kreeg de, aanvankelijk steeds wisselende, aanhang het verhaal te horen van het elk jaar mogen kiezen van een nieuw figuurtje.
Tot twee jaar geleden de oudste kleinzoon van 5 vroeg:”Oma, waar is de olifant? En er hoort toch ook een kameel bij?”‘ Dus ik was zo goed niet of ik pakte de traditie weer op en haakte een olifant. En dit jaar ontwierp ikzelf het patroon voor een kameel. Zometeen ga ik manden haken die aan weerszijden van zijn bulten komen te hangen.
Rituelen
Want niets is sterker en werkt meer verbindend in een relatie of gezin dan gezamenlijke rituelen. In onze tijd van steeds weer nieuwe dingen willen, staan we daar vaak niet meer stil. Maar met Kerstmis gaat het bijna vanzelf.
Daarom mijn advies aan elk nieuw samengesteld gezin en ook aan elk nieuw stel: sta samen expliciet stil bij de rituelen, die elk uit zijn gezin van herkomst meebrengt. En overleg welke rituelen jullie willen overnemen, en welke nieuwe gebruiken jullie kunnen verzinnen, die tot rituelen kunnen uitgroeien.
Het zou leuk zijn om hieronder voorbeelden te lezen van rituelen, die jullie gebruiken, zodat we elkaar op ideeën kunnen brengen.
_____________________________________________________
Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen samen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site: https://www.mv-gestalttherapie.nl legt ze haar werkwijze uit.
In haar blog (https://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742.
Hier kun je je gratis abonneren op haar blog: abonneer.
Jo-Else
Ik kwam via de enquete ineens op deze blog terecht en lezend over de kerstrituelen bedacht ik mij dat wij er in ons gezin/familie ook eentje hebben, een totaal andere vorm, maar toch.
Mijn ex-schoonmoeder had een speciaal fluitje van vier toontjes, waarmee ze de kinderen attendeerde op moeten binnenkomen na buiten spelen, of waarmee ze ze op een hele drukke plek direct bij elkaar kreeg.
Dit fluitje heb ik overgenomen. Mijn kinderen herkenden het uit duizenden en als ik het floot kwamen ze altijd direct aangestoven, het werkte perfect! Ook mijn huidige man kent het en ik fluit het naar hem als we op een drukke plek hebben afgesproken (hij is lang dus ik zie hem altijd eerder dan hij mij :-)
Mijn kinderen fluiten het ook naar mij als zij mij eerder zien dan ik hen. En ik heb mijn oudste het inmiddels ook al horen fluiten naar zijn zoon. Ik hoop dat het nog lang in de familie blijft….