Elke relatie heeft te maken met een voortdurende afwisseling tussen samen-zijn en dingen voor jezelf doen. Het ritme in die afwisseling is niet voor elke partner hetzelfde.

Doorschieten

Als partners teveel met eigen dingen bezig zijn, kan dat doorschieten in een langs elkaar heen leven.
Als ze teveel samenzijn, kan dat leiden tot vormen van ´symbiose´, waarin alleen nog een ”samen” bestaat. Dat kan lange tijd geweldig voelen, maar het is verraderlijk: je raakt je eigen identiteit erin kwijt. Soms geldt dat voor allebei de partijen, soms leeft de één als het ware op de energie van de ander. In de natuur noemen we dit symbiose. Bij mensen is symbiose de term voor een te ver doorgevoerde vorm van samenzijn.

Er is op zich niets mis met ”samen zijn”. Dat hoort bij een relatie, het is zelfs heel prettig. In zijn gezonde vorm noemen we dit binnen de Gestalttherapie: confluentie. Dat betekent samenvloeien. Alleen is het belangrijk dat de momenten van samenzijn (deze confluentie) tijdig worden afgewisseld met momenten van op jezelf zijn. Ik leg dit verder uit op mijn pagina over relatietherapie onder het kopje contactcirkel.

Losmaken uit een symbiose

Ik heb er geen onderzoek naar gedaan, maar ik heb de indruk dat deze symbiose binnen stellen toeneemt.  Het lijkt op een reactie op het individualisme, waarin de nadruk erg ligt op alles zelf, in je eentje, kunnen.

Veel ruzies ontstaan nu doordat de ene partner zich geclaimd en ingekapseld voelt door de ander.  Hij of zij trekt zich steeds meer terug, wat de ander het gevoel van eenzaamheid of er altijd-alleen-voorstaan kan geven.  Hij gaat aandacht vragen, de ander trekt zich nog verder terug. Hierdoor ontstaan eerst kleine itrritaties, dan grotere. Ruzie is het gevolg, die kan gaan van schelden tot gooien en smijten tot uiteindelijk huiselijk geweld aan toe. Er is namelijk veel kracht nodig om uit een symbiose los te komen. Veel kracht, die uit kan monden in agressie.

De Flintstones

Ik zie in gedachten vaak een soort Flintstone-filmpje: als de ene partner zich terugtrekt, zie ik Fred in zijn berevel bonkend op de deur:”Wilma, open the door!!” En als de één zich uit de voeten lijkt te maken, zie ik de ander er achteraan rennen als Barney, die met een knuppel achter Betty aanging…

In de EFT-relatietherapie noemen ze dit proces de protestpolka.

Je verbinden zonder je in te leveren

Contact is een vorm van verbinding, waarbij elk zichzelf blijft en je elkaar op de grens raakt. Helaas is contact geen schoolvak. We leren niet hoe je in een relatie je zowel aan elkaar kunt verbinden als jezelf kan blijven. Hoe je tot intimiteit kunt komen, zonder je uit te leveren. Hoe je jezelf kunt blijven, zonder je af te sluiten. Hoe je je verbonden kunt voelen, zonder de ander te claimen of je helemaal aan te passen en hoe je rustig tegen elkaar kunt zeggen, dat je nu even op jezelf iets wil doen, zonder daar ruzie voor te hoeven maken.

Ik denk wel eens: het stenen tijdperk ligt nog niet zo heel ver achter ons…

______________________________________________________
Marike de Valk is Gestalttherapeut en geeft individuele, relatie- en gezinstherapie in Beuningen bij Nijmegen samen met haar collega Wilfried Sluys. Op haar site: https://www.mv-gestalttherapie.nl legt ze haar werkwijze uit.
In haar blog (https://www.relatietherapie-nijmegen/blog/) schrijft ze over alles wat met partner- en gezinsrelaties te maken heeft. Ze geeft daar ook lezingen over. Ze is te bereiken via het contactformulier op haar sites of via 024-6751742.
Hier kun je je gratis abonneren op haar blog: abonneer.